استراتژی لالیگا به عنوان یک برند تجاری برای پولسازی و ایجاد موقعیتهای تازه برای کلیت لیگی است که بزرگترین ستارههای دنیا را پرورش داده است.
قیس رحمانی متولد افغانستان و مدیر پروژه لالیگا در آسیای میانه است؛ او روز گذشته ساعتی میهمان آنتن بود و درباره اهداف لالیگا در ایران با ما به گفت و گو پرداخت.
این گزارشی از یک سعی و تلاش سخت برای ایجاد ثروت در لیگی است که اهمیت و ارزش آن بیش از ال کلاسیکو و جنگ بارسا و رئال است. حرفهای قیس درباره مسیر جالب لالیگا بخوانید.
حدود سه سال پیش آقای خاویر تباس رئیس لالیگا تصمیمات و سیاستهای جدیدی را اتخاذ کرد چون متوجه شدیم که رقیب اصلی ما لیگ برتر انگلستان در برخی از زمینهها از لالیگا خیلی جلوتر است. از این نظر تصمیم گرفتیم که حضور فیزیکی و جدی در کشورهای مختلف جهان داشتیم. در همین راستا دفترهایی را در نیویورک، هند و دوبی تاسیس کردیم و سپس در کشورهای همسایه این دفترها فعالیتهایمان را گسترش دادیم که یکی از این کشورها ایران بود.
آغاز فعالیتهایتان در ایران چگونه رخ داد؟
ما در ایران ابتدا با ایرانسل همکاری را شروع کردیم و محتوای دیجیتال اختصاصی لالیگا را در اختیارشان قرار میدادیم اما بعد از آن اقدام به احداث کمپهای فوتبالی برای استعدادهای ایرانی کردیم و مربیان و ستارههای سابق لالیگا مانند فرناندو مورینتس، کریستین کارملو و لوئیز گارسیا را به عنوان سفیر به اینجا آوردیم. در این دوران ما بهترینهای ایران را انتخاب و به اسپانیا دعوت کردیم تا آنها بعد از دو هفته تمرین سطح بالا با تیمهای پایه لالیگا مسابقه بدهند.
درباره این حضور بازیکنان ایرانی در لالیگا بیشتر توضیح میدهید؟
دو هفته پیش ما هفده بازیکن را از سراسر ایران، از سیستان و بلوچستان تا تهران و شمال ایران انتخاب کردیم و این بازیکنان توانستند در اسپانیا با تیمهای آکادمی سه تیم اتلتیکو مادرید، لگانس و خیرونا تمرین کرده و مسابقه بدهند. واقعیت این است که ما در تمام بخشها به دنبال حضور لالیگا در کشورهای مختلف هستیم. در این فصل به دنبال معرفی توپ لالیگا بودیم.
امسال توپ لالیگا دیگر نایک نیست و ما از برند پوما استفاده کردیم. ما میخواهیم این توپ را در ایران معرفی کنیم و به همین دلیل با یکی از اینفلوئنسرهای اینستاگرامی به نام آرات حسینی قرارداد بستیم. یکی از توپهای لالیگا را برای او فرستادیم و کارهایی که با توپ انجام داد را روی سایت لالیگا گذاشتیم که بیش از یک میلیون بیننده داشت. این کاری است که در همه جای دنیا انجام میدهیم.
شما از برند لالیگا به عنوان یک برند تجاری صحبت میکنید در حالی که برای علاقمندان فوتبال ایران شاید تصورش سخت باشد که اسم یک لیگ میتواند ارزش تجاری داشته باشد. درباره لالیگا و فعالیتهایش بیشتر توضیح میدهید؟
ما در وهله اول نهادی هستیم که کارمان برگزاری مسابقات لیگ است. ۴۲ دو تیم زیر نظر ما هستند که ۲۰ تیم در دسته اول و ۲۲ تیم هم در دسته دوم حضور دارند که امسال به عنوان لیگ “اسمارت بانک” فعالیت میکند. درباره برند لالیگا باید بگویم این برند چند سال پیش به اندازه امروز قدرتمند نبود. لالیگا در گذشته در سطح داخلی فقط معروف بود اما در سال ۲۰۱۳ با آمدن رئیس جدید تصمیم گرفته شد که این برند در دنیا در حد برندهای مطرحی چون ورساچه و آرمانی شناخته شود.
راههای مختلفی بررسی شد که یکی از آنها این بود که تمام استادیومهای لالیگا یکپارچه و یکرنگ باشد. حتی اسپانسرهای تیم ها باید لوگوی یکرنگ استفاده کنند چرا که ما هدفمان این بود که یک تماشاگر تلویزیونی با دیدن لحظهایی از یک مسابقه و تنها با دیدن چمن مسابقه و ورزشگاه بفهمد که این یک بازی از لالیگا است.
چگونه میتوان از اسم یک لیگ پول در آورد. آیا در حال حاضر لالیگا یک شرکت تجاری است؟
همه لیگهای دنیا درآمد خودشان را پخش تلویزیونی دست میآورند. لالیگا هم میخواهد برای بیشتر دیده شدن در دنیا ارزش مالی پخش مسابقات را بالا ببریم. در همین راستا در ازبسکتان قراردادی را بستیم و میخواهیم حضور فیزیکی در آنجا داشته باشیم. به همین خاطر یک ورزشگاه بزرگ را اجاره کرده و پرده نمایش بزرگی را در آن نصب کردیم؛ از خوانندگان و بازیگران مطرح ازبکستان دعوت کردیم.
ما در یک رویداد یکماهه که در ازبکستان برگزار کردیم با وجود هوای نامساعدی که وجود داشت توانستیم سی هزار نفر را مشارکت بدهیم و هم ما و هم ازبکها توانستیم برند خودمان را تقویت کنیم. توجه بیشتری به ما جلب شد و بعد از آن توانستیم ارزش حق پخش را بالاتر ببریم. واقعیت این است که هرچقدر لالیگا جذابتر باشد آدمهای بیشتری برای دیدن مسابقات آن پول خرج میکنند. البته میدانیم که در ایران تیمها حق پخش تلویزیونی ندارند اما ما در کشورهای دیگر مشترکانی داریم که در ماه ۲۰ یورو برای تماشای بازیهای لالیگا پرداخت میکنند.
حقوق پخش تلویزیونی منبع اصلی درآمد تیمها هستند. تا ۵-۶ سال پیش تیمهای حاضر در لالیگا حق پخش تلویزیونی را به طور مستقل میفروختنند اما مشکل کار این بود که باشگاههای کوچک هیچ درآمدی نداشتند. با کمک دولت اسپانیا توانستیم این قانون را تغییر داده و حالا لالیگا تمام حق پخش را در اختیار دارد و پولی که میگیرد را بین باشگاهها تقسیم میکند تا همه سود برده و بتوانند کیفتشان را بالاتر ببرند. حالا دیگر تیمهای کوچکتر هم میتوانند ستارههای بهتری را به خدمت بگیرند و با تیمهای بزرگ رقابت کنند. حالا دیگر رئال مادرید نمیتواند با ۷ گل مالاگا را ببرد و همانطور که دیدید گرانادا توانست بارسلونا را ببرد. هدف لالیگا جذابیت همه بازیها است.
-در اکوسیستم لالیگا کاری کردند که تیمهای ضعیفتر بتوانند بازیکن بگیرند و شرایط رقابت عادلانهتری به وجود بیاید. در واقع جلوی سلطه و تک قطبی شدن را گرفتند. می توانید شرایط لالیگا را با بوندس لیگا و لیگ برتر انگلستان و حتی سری آ مقایسه کنید؟
نمیتوانیم انکار کنیم که لیگ برتر انگلستان از نظر تبلیغاتی خیلی جلوتر است. آنها از دهه نود کارشان را شروع و نفوذ خودشان را در آسیای شرقی افزایش دادند. در آن لیگ مالکان خارجی زیاد شده و من سیتی، نیوکاسل و لستر مالکان خارجی دارند و همین باعث میشود قدرت مالی آنها برای جذب مربیان و بازیکنان خوب بالاتر باشد. اما این را بد نیست یادآوری کنم که بیشتر مربیان موفق حاضر در لیگ برتر سابقه کار در لالیگا را دارند؛ امری، پوچتینو و گواردیولا از لالیگا به لیگ برتر رفتهاند. لالیگا پتانسیل بالایی دارد و تیمها در آن فوتبال باکیفیتی ارائه میدهند. آکادمیهایی داریم که سبک بازی جذاب در آن تدریس میشود. فوتبال در اسپانیا فقط بردن نیست و دنبال زیبا بازی کردن هستیم. همانطور که میبینیم الان تیمهایی مثل بتیس هم شبیه بارسلونا بازی میکنند.
در مقایسه باید بگویم که بوندس لیگا ، لیگ خوبی است اما هر سال یک تیم قهرمان میشود. این لیگی نیست که رقابت ایجاد کند اما در لالیگا بارسا به گرانادا میبازد و این سطح بالای لیگ را نشان میدهد. ما بهترین بازیکنان دنیا را در لالیگا داریم و الان از هر بازیکنی بپرسید دوست دارد در کدام لیگ بازی کند، میگوید لالیگا. البته لالیگا از قدیم همینطور بوده و بازیکنانی مثل مارادونا، دی استفانو و رونالدو در این لیگ بازی میکردند. لالیگا هالیوود فوتبال جهان است و همه بازیکنان خوب دنیا در این لیگ بازی کردهاند.
-آیا لالیگا درباره اینکه تیمها چطور یا به قول شما زیباتر بازی کنند هم نظر میدهد؟
ما در سبک بازی تیمها دخالت نمیکنیم اما خودمان را موظف میدانیم که ارزش باشگاهها را به آنها یادآوری کنیم و اینکه فوتبال اسپانیا تا چه حد میتواند جذاب باشد. میگوییم باشگاهها را در حد بینالملل گسترش بدهند، مثلا اسپانیول تا چند سال قبل خیلی در جهان معروف نبود اما فصل گذشته این تیم در چین سرمایهگذاری کرد و همین باعث شد تا بازی اسپانیول برابر ویارئال پربینندهترین بازی لالیگا شود. اسپانیول فهمید که باید بازیکنانش را از بازار بزرگتری به خدمت بگیرد، آنها یک بازیکن چینی گرفتند و توانستند به بازار چین وارد شوند. ما همچنین با ایبار یکی از کوچکترین تیمهای لالیگا صحبت کردیم که بتوانند باشگاه خودشان را در سطح آسیا گسترش بدهند. این تیم یک بازیکن ژاپنی و سپس اسپانسر ژاپنی را گرفت و توانست منابع مالی جدید و بازیکنان بهتری را به خدمت بگیرد.
بتیس یکی از دو تیم شهر سویا است ، آنها را به آمریکا بردیم و از طریق بازی دوستانه توانستیم منابع مالی جدیدی را به آنها تزریق کنیم. خیرونا در دسته دوم وارد بازار هندوستان شد و با این همکاریها سعی کردیم باشگاهها را وارد سطوح بینالمللی کنیم. شاید الان اگر در نیجریه از یک نفر بخواهید که تیمهای لالیگا را نام ببرد حتما رئال مادرید، بارسلونا و اتلتیکو مادرید را خواهد گفت اما میخواهیم کاری کنیم که نیجریهایی ها چند وقت دیگر حداقل شش هفت تیم لالیگایی را بشناسند.
-۲۰ میلیون نفر مسابقه ویارئال و اسپانیول را دیدند و این بازی پربینندهترین بازی لالیگا شد.
رئال مادرید، بارسلونا و اتلتیکو مادرید جزو مدعیان اصلی اروپا هستند و قبل از این هم والنسیا و بیلبائو را داشتیم که به موفقیت رسیدهاند. چه اتفاق تازهتری قرار است برای لالیگا رخ بدهد تا این لیگ از نظر برد بینالمللی و موفقیت به لیگ برتر انگلستان برسد؟
ما برای شش یا هفت باشگاه درجه یک باید زمینه مالی بسیار قوی داشته باشیم. باشگاههای انگلیسی از نظر پشتوانه مالی و سرمایهگذاری خارجی بسیار قوی هستند و میتوانند بهترین بازیکنان را جذب کنند. ما در لالیگا سعی میکنیم باشگاههایی مثل ویارئال و بتیس بتوانند با رئال و بارسا رقابت کنند. ما هدفمان این است که حق پخش تلویزیونی را بالاتر ببریم و از طریق افزایش درآمد پول بیشتری به باشگاهها رسیده و آنها بتوانند هزینه بیشتری در آکادمیهایشان کرده و بازیکنان بهتری بگیرند.
در لیگ برتر هر بیست تیم شرایط مالیشان از اکثر تیم های لالیگایی بهتر است به طوری که باشگاهی مثل واتفورد یا نیوکاسل قدرت مالی بیشتری نسبت به اتلتیکو مادرید دارد. دلیل هم حق پخش تلویزیونی بیشتر آنها است. با این حال کیفیت باشگاههای اسپانیایی خیرهکننده است. ما درون زمین موفق بودهایم و سویا که قدرت مالی بالایی نداشت چند بار قهرمان اروپا و رئال مادرید برنده لیگ قهرمانان شدهاند. درست است لالیگا قدرت مالی لیگ برتر را ندارد اما میدانیم چکار کنیم و بازیکنان و تیمهای خیلی خوبی داریم که میتوانند در زمین نتیجه بگیرند.
-شاید تفاوت بزرگ در نحوه اداره شدن باشگاههای لالیگا است. در انگلیس مالکان ثروتمند باشگاههای خصوصی مثل من سیتی و نیوکاسل را اداره میکنند در حالی که تیمهای بزرگ اسپانیا توسط اعضای هیات مدیره اداره میشوند.
وقتی درباره ساختار لالیگا صحبت میکنید باید سه باشگاه را مدنظر بگیرید، اتلتیکو بیلبائو، رئال مادرید و بارسلونا سه باشگاهی هستند که مالک خصوصی ندارند. مثلا فلورنتینو پرز مالک و صاحب باشگاه رئال مادرید نیست بلکه تنها اجرا کننده تصمیمات اعضای باشگاه است. اما از طرفی اسپانیول را داریم که توسط مالکان چینی هدایت میشود. باشگاه اتلتیکو مادرید را سهامدارانی از کشورهای مختلف هدایت میکنند. مالکان گرانادا ایتالیایی هستند و حتی تیم آلمریا که در دسته دو حضور دارد مالکش یکی از شیوخ عربی است.
او با سرمایهگذاری خوبی که کرده الان در صدر جدول است و شانس صعود به لیگ بالاتر را دارد. این درست است که تفاوتهایی در باشگاهداری هست؛ اما ما هم مالکان خصوصی داریم و هم باشگاههایی که توسط هیات مدیره اداره میشوند.
-فوتبال اسپانیا یک تجربه تلخ هم در ورود مالکان ثروتمند داشت و تیم مالاگا یک مالک عرب داشت با وجود آنکه به موفقیتهایی هم رسید و در رقابتهای اروپایی تا مراحلی بالا آمد اما در نهایت به ورشکستگی رسید.
مالک مالاگا یک شیخ قطری بود که تیم را به لیگ قهرمانان رساند اما آنها با مشکلاتی مواجه شدند. با تلاش رئیس لالیگا و با قوانینی که از سال ۲۰۱۳ به وجود آمد و لالیگا توانست باشگاهها را کنترل کند، قوانینی برای پرداخت دستمزد بازیکنان برای باشگاهها تعریف شد و باشگاهها نمیتوانستند از این قوانین عبور کنند. با استفاده از همین قوانین مالاگا ورشکست نشد. آنها تا ماه دسامبر وقت دارند که خودشان را با ساز و کار مسابقات تطبیق بدهند. مالاگا اگر یکی دو بازیکن را بفروشد و بعضی دستمزدها را کاهش بدهد میتواند شرایطش را تغییر بدهد هر چند مثل قبل نمیتواند آزادی عمل مالی داشته باشد.
-آیا میدانید که باشگاههای فوتبال در ایران با مشکلات مالی مواجه هستند و در پرداخت دستمزدهایشان مشکل دارند؟ شرایط تیمها برای حضور در لالیگا از نظر مالی چگونه است؟
چیزی که ما متوجه شدیم این است که باشگاههای ایران از درآمد حق پخش برخوردار نیستند. اگر باشگاه حق پخش نگیرد نمیتواند به حیاتش ادامه بدهد. این بزرگترین تفاوت از دید من است. از طرف دیگر در ایران برخلاف لالیگا باشگاهها ملزم به پرداخت مالی نیستند. در لالیگا اکر کسی به الزامات عمل نکند حذف میشود، نمونهاش در رقابتهای دسته دو فصل قبل که به تیمی که نمیتوانست دستمزد بازیکنان را بدهد اولتیماتوم دادیم و وقتی نتوانستند، از لیگ حذفشان کردیم.
این کاری است که در لیگ ایران باید به طور قاطع انجام شود و باشگاهها به حق پخش برسند. لیگ ایران از جذابترین لیگهای آسیا است و باید برای حق پخش تلویزیونی به یک راه حل برسند.
اگر بخواهید تجربیاتتان را در اختیار فوتبال ایران بگذارید. از پخش تلویزیونی و یا زیبایی ورزشگاهها و مسایلی چون قراردادها چه چیزهایی میگویید؟
به عنوان لالیگا میخواهیم به تمام لیگهای داخلی سراسر جهان کمک کنیم. با لیگهای مالزی و لیگ ازبکستان همکاری داشتیم و از نظر مالی و مدیریتی میخواهیم به آنها کمک کنیم.
ما تمام بازیکنان و مربیان ازبکستانی را به اسپانیا بردیم و برعکس بازیکنان اسپانیایی را به ازبکستان آوردیم. ما میخواهیم این کار را در کشورهای دیگر که در آن فعال هستیم هم انجام بدهیم . صرفا نمیخواهیم آموزش بدهیم میخواهیم یاد هم بگیریم. این تبادل اطلاعات را انجام میدهیم. همکاری ما با ایرانسل هم همین است.
ما میخواهیم به فوتبال ایران و جوانان کمک کنیم. ما در ایران ۷ کمپ درست کردیم که کودکان یازده تا چهارده سال در آن فعال هستند. ما از مربیان لالیگا و بازیکنان معروف دعوت میکنیم و امیدواریم که شاید یکی از همین بازیکنان به لالیگا بیاید و بازی کند. اخیرا کمپی را در اسپانیا ایجاد کردیم و هفده بازیکن برگزیده ایرانی را آنجا بردیم؛ آموزش دادیم و با مربیان حرفهایی و تیمهای لگانس، خیرونا و اتلتیکو مادرید تمرین کردند و مسابقه دادند.
-آیا قرار است که ستارههای جدیدی از لالیگا در ادامه این برنامه به ایران بیایند؟
ما تا الان دورههای مختلفی را برگزار کردهایم. سفرای جدید را معرفی کردهایم و در سفرهای جدید لالیگا گوتی و فرناندو هیرو ستارههای سابق رئال مادرید به عنوان سفیر لالیگا حضور خواهند داشت. میخواهیم این افراد را در پروژههای ایران شرکت بدهیم تا بازیکنان و دوستداران فوتبال بهره ببرند. در مورد مربیان هم چهرههای جدیدی را معرفی خواهیم کرد.