پایگاه خبری دنیای برند، یکی از چالش های مطالبه وجه نقد توسط افراد ذینفع این است که به دلیل تورم، ارزش پول در حال کاهش است و در کشور ما به دلیل تورم بالا این موضوع به خوبی درک می شود. لذا قانونگذار بواسطه ایجاد خسارت دیرکرد به طلبکار به دلیل کاهش ارزش پول ضمانت اجرایی را مقرر کرده تا از بروز خسارت به ذینفع جلوگیری شود. با فرمول محاسبه تاخیر تادیه میزان این خسارت را به نرخ روز محاسبه می کنند. خسارت نیز به دینی تعلق می گیرد که شرایط زیر وجود داشته باشد، در غیر اینصورت خسارت تاخیر تادیه به دین تعلق نخواهد گرفت. این شرایط عبارتند از:
موضوع دعوا دین باشد.
طبق ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی، اصلی ترین شرطی که جهت اخذ خسارت دیرکرد لازم است این است که موضوع دعوا دین باشد. لذا اگر موضوع دعوا درباره عین یا الزام به انجام عملی یا عدم انجام عملی باشد، خسارت دیرکرد به آن تعلق نمی گیرد. با محاسبه تاخیر تادیه آنلاین میزان این خسارت به نرخ روز و بر اساس شاخص تعیین شده توسط بانک مرکزی معین خواهد شد.
موضوع دعوا وجه رایج باشد.
موضوع دعوا می بایست وجه رایج داخلی باشد و اگر وجه خارجی باشد خسارت تاخیر تادیه به آن تعلق نمی گیرد.
مطالبه دین
لزوم مطالبه دین صراحتا در ماده ۵۲۲ آیین دادرسی مدنی ذکر شده و با وجود اینکه این درخواست دین به روش مخصوصی محدود نشده، می توان علاوه بر ارسال اظهارنامه به روش غیر رسمی که اثبات شدنی است نیز خسارت دیرکرد را درخواست کرد. قابل توجه است که در مورد چک، مهریه و اسناد لازم الاجرا مبنای محاسبه این خسارت از تاریخ سررسید سند است و احتیاجی به درخواست داین نخواهد بود.
تمکن مدیون
تمکن در این قانون شامل تمکن مادی و معنوی است. به این صورت که مدیون باید هم دارای تمکن مالی باشد و هم قوه قاهره او از پرداخت دین جلوگیری نکند.
خودداری مدیون از پرداخت دین
در صورتی خسارت تاخیر تادیه تعلق می گیرد که مدیون با وجود داشتن تمکن مالی دین خود را نپردازد. لذا مدیون اگر به علت مانع خارجی نتوانسته دین را پرداخت کند، خسارت دیرکرد به او تعلق نخواهد گرفت.
تغییر فاحش قیمت سالانه
معیار مشخصی جهت ارزیابی تغییر چشمگیر شاخص نرخ سالانه ارائه نشده است و مشخص کردن این امر بر اساس عرف و توسط دادرس صورت می گیرد. در نتیجه اگر بدهکار دین خود را عمدا یا غیر عمد به داین پرداخت نکند، طلبکار نمی تواند از این جهت از بدهکار خسارت بگیرد، مگر اینکه ثابت کند که در زمانی که از وقت پرداخت گذشته، شاخص نرخ معین شده از سمت بانک مرکزی، با تغییر فاحشی روبرو بوده است.
مطالبه خسارت تاخیر تادیه از سوی طلبکار از دادگاه
مطالبه خسارت تاخیر تادیه از سوی طلبکار از دادگاهدادگاه این امکان را ندارد بدون اینکه از سمت خواهان خواسته ای طرح شود نسبت به موضوعی که درخواست نشده از پیش خود رای صادر کند. مثلا در مورد چک دارنده باید مطالبه مبلغ چک و خسارت دیرکرد آن را داشته باشد تا دادگاه رسیدگی لازمه را انجام دهد. در محاسبه آنلاین خسارت تاخیر تادیه چک مبلغ مذکور به نرخ روز محاسبه خواهد شد.
در صورتی که در مورد خسارت تاخیر تادیه و میزان آن بین طرفین قراردادی صورت گرفته باشد میزان این خسارت بر حسب توافق صورت گرفته تعیین خواهد گرفت. به علاوه باید عنوان کرد که این خسارت فقط دیون قراردادی را شامل نمی شود، بلکه شامل دعوای غیرقراردادی نیز خواهد شد. به همین سبب اگر در مورد دعوای غصب یا تسبیب و اتلاف دینی بر عهده فردی، ثابت شود، درخواست خسارت دیرکرد ممکن می باشد. همچنین دادگاه علاوه بر صادر کردن حکم به پرداخت خسارت دیرکرد، خوانده را نیز محکوم به پرداخت خسارت دادرسی خواهد کرد.
