تجارت آزاد و تهاتر، دو راهکار بر ای توسعه روابط اقتصادی ایران و پاکستان است

نشست تجاری ایران و پاکستان با حضور نایب‌رئیس فدراسیون اتاق‌های بازرگانی پاکستان، نایب‌رئیس اتاق ایران و فعالان بخش خصوصی دو کشور برگزار شد.

در ابتدای نشست قدیر قیافه، نایب‌رئیس اتاق ایران با اشاره به سفر اخیر رئیس‌جمهوری ایران به پاکستان، گفت: امیدواریم این سفر زمینه‌ساز روابط تجاری گسترده و خوب بین دو کشور باشد. در این سفر تفاهم‌نامه‌های زیادی بین ایران و پاکستان امضا شد که یکی از آن تفاهم‌نامه‌ها، گشایش بازارچه‌های مرزی و منطقه آزاد تجاری بین دو کشور است.

قیافه ادامه داد: ایران و پاکستان تجربه خوبی در حوزه تجارت، صنعت و کشاورزی و دانشگاهی و غیره دارند و ادامه تبادل تجارب در این حوزه‌ها می‌تواند زمینه‌ساز همکاری خوبی بین دو کشور باشد.

او درباره وضعیت تراز تجاری دو کشور گفت: میزان مبادلات تجاری دو کشور هم‌شأن اقتصاد و رابط تاریخی‌شان نیست؛ در حال حاضر حجم تراز تجاری میان دو کشور ۲.۱ میلیارد دلار است که بخشی از آن سهم واردات برنج پاکستانی بوده است. در سفر رئیس‌جمهوری، هدف‌گذاری ۱۰ میلیارد دلاری برای بالا بردن تراز تجارت انجام شد که به نظر می‌رسد باید بخش خصوصی، اتاق بازرگانی ایران و فدراسیون اتاق‌های بازرگانی پاکستان برای رسیدن به این هدف برنامه‌ریزی کنند.

او ادامه داد: باید شورای تجاری مشترک دو کشور تشکیل شود و در آن فعالان اقتصادی ایران و پاکستان حضور داشته باشند. ظرفیت‌های بی‌بدیلی در حوزه تجارت، صنعت، گردشگری، حمل‌ونقل و … بین دو کشور وجود دارد که به آن‌ها توجه کافی نشده است. پاکستان همچنین ظرفیت خوبی در حوزه صنعت نساجی، معدن و فلزات معدنی مثل مس و فولاد دارد و همکاری مشترک بین دو کشور می‌تواند به رونق تجارت بینجامد و تقویت این حوزه‌ها رسیدن به هدف‌گذاری انجام‌شده برای بالا بردن تراز تجاری را تسهیل می‌کند.

نبود زیرساخت‌های حوزه حمل‌ونقل از موانع تجارت میان ایران و پاکستان است

اشفق احمد، نایب‌رئیس فدراسیون اتاق‌های بازرگانی پاکستان در ادامه نشست هیات تجاری ایران و پاکستان که به مناسبت ایران اکسپو ۲۰۲۴، برگزارشده، گفت: جامعه کسب‌وکار پاکستان ایران را شریک تجاری مهمی می‌داند. در حال حاضر روابط تجاری دو کشور ۲.۳ دهم میلیارد دلار است که ۱.۴۸۸ میلیارد دلار واردات پاکستان از ایران است و مابقی صادرات به ایران است.

او گفت: برسر روابط تجاری دو کشور موانعی هم وجود دارد؛ یکی از این‌ها نبود راه دریایی مستقیم به این کشور است. در حوزه حمل‌ونقل هوایی، دریایی، جاده‌ای و ریلی ظرفیت‌سازی نشده است. جامعه کسب‌وکار پاکستان معتقد است که استفاده از ظرفیت حمل‌ونقل به رونق تجارت کمک می‌کند.

به‌گفته احمد، یک سری سیاست‌هایی مانند معافیت‌های تجاری هم نیاز است ولی به دلیل برخی موانع، این سیاست‌ها به نتیجه نرسیده است. تقویت روابط بانکی بین دو کشور خیلی به تسهیل تجارت کمک می‌کند.

نایب‌رئیس فدراسیون اتاق‌های بازرگانی پاکستان تصریح کرد: ایران و پاکستان نقش مهمی در سازمان‌های بین‌المللی دارند؛ یکی از این سازمان‌ها اکو است. باید این دو کشور به ارتقای نقش خود در سازمان اکو توجه کنند.

او ادامه داد: در خلال سفر رئیسی تصمیم گرفته شد حجم تجارت دو کشور به ۱۰ میلیارد دلار برسد. با این هدف توافقنامه ترجیحی میان دو کشور امضا شد. دو کشور در خلال این سفر اسناد و تفاهم‌نامه متعددی در حوزه اقتصادی، دامپزشکی بهداشت دام و صنایع غذایی، حوزه حقوقی و استاندارد همکاری اقتصادی و حوزه سینما و فرهنگ امضا کردند.

نایب‌رئیس فدراسیون اتاق‌های بازرگانی پاکستان افزود: پاکستان ۲۳۰ میلیون نفر جمعیت دارد که بیشتر آن جوان هستند و ۸۴ میلیارد دلار حجم واردات در کشور است. پاکستان پنجمین کشور بزرگ در خاورمیانه و شمال افریقا و جنوب آسیا است. از طرفی در حوزه خرده‌فروشی ظرفیت‌ها در پاکستان زیاد است. در حوزه دارویی، بهداشت و درمان، انرژی، خدمات فنی و مهندسی، پتروشیمی و معدن، ساخت نیروگاه به همکاری با ایران نیاز است.

او ادامه داد: در حوزه فاینانس، پتروشیمی برق، کود شیمیایی، کشاورزی هم می‌توان برای همکاری دوجانبه فکر کرد.

لیست کالاهای حساس تجاری دو کشور حداقلی باشد

در ادامه هادی طالبیان، مدیرکل شبه قاره هند سازمان توسعه تجارت ایران، به سند راهبردی ۵ ساله توسعه روابط تجاری بین ایران و پاکستان اشاره کرد: این سند موردقبول دو کشور است که پارسال برای بار دیگر امضا شد. در آن سند زمینه‌های مختلف همکاری مورد تاکید قرار گرفته که یکی از آن تجارت ترجیحی و تأسیس ناحیه آزاد تجاری، تبادل هیات تجاری، فعال کردن بازارچه‌های مرزی و همکاری صنعتی است. اخیراً در سفر رئیس‌جمهور هم به هدف‌گذاری جدید یعنی به ۱۰ میلیارد دلار اشاره‌شده که از سقف تعیین‌شده در سند همکاری‌ها هم بالاتر رفته است.

او ادامه داد: این هدف‌گذاری نیاز به تسهیل تجارت بین دو کشور دارد. هر کدام از این مکانیزم و راهبردها یک ظرفیتی دارند که اگر به‌درستی اجرا شود، تراز تجاری دو کشور بالاتر می‌رود.

طالبیان تصریح کرد: لیست کالای حساس از طرف ایران ارائه‌شده و البته باید روی این لیست باز هم کار کنیم و انتظار داریم این لیست از طرف پاکستان هم با رویکرد همکاری بیشتر ارائه شود. اگر لیست کالای حساس تجاری دو کشور حداقلی باشد، تجارت آزاد بین دو کشور رقم می‌خورد.

او تصریح کرد: با راه افتادن مناطق آزاد تجاری FTA، حجم تجارت ۳۰ درصد افزایش می‌یابد و به شفافیت کمک می‌کند. البته این به زیرساخت‌های الکترونیکی، شناسایی متقابل استاندارد و موارد بهداشتی نیاز دارد.

 مدیرکل شبه قاره هند سازمان توسعه تجارت ایران گفت: برای تجارت با پاکستان سازوکار تهاتر هم در جریان است. دو کشور می‌توانند به هدف‌گذاری تجاری خود دست پیدا کنند و این نیاز به همکاری دوجانبه و جدی دارد.

عامر حسین، رایزن بازرگانی پاکستان در ایران هم از هدف‌گذاری تجاری ۱۰ میلیارد دلاری گفت: رسیدن به این هدف با برنامه‌ریزی و توسعه همکاری‌های تجاری ممکن است. اما در این مسیر موانعی چون همکاری بانکی و پولی وجود دارد که باید برای حلان راهکاری اندیشیده شود.

به گفته عامر حسین، تهاتر و تجارت آزاد دو راهکار برای توسعه تجارت ایران و پاکستان است.

در ادامه اسفندیارخان مندوفل، رئیس شورای تجاری ایران و پاکستان هم از مشکلات نقل‌وانتقال پول گفت. برای شناخت تجار ایرانی و پاکستانی از هم دیگر نیاز به تبادل هیات تجاری است که لازم است در این زمینه گام‌هایی برداشته شود.