پایگاه خبری دنیای برند، رابطه سمی، اولین بار توسط روانشناسی به نام لیلیان گلاس، در سال ۱۹۹۵ در کتابی به نام آدم های سمی به کار برده شد. این روانشناس، رابطه سمی را اینگونه تعریف می کند:
“هر رابطه ای که در آن دو طرف از یکدیگر حمایت نمی کنند، بحث و دعوا در آن دیده می شود و یکی سعی می کند فرد دیگر را تحقیر نموده و تحت سلطه بگیرد؛ در آن رقابت دیده می شود و بی احترامی و عدم هماهنگی بخش جدانشدنی آن رابطه است.”
هر رابطه ای روزهای خوب و بد و بالا و پایین هایی دارد. به عقیده گلاس، رابطه سمی اکثرا در حالت پایین و بد بوده و افراد درگیر آن، احساس خستگی، ناراحتی و ناامیدی دارد. در واقع در روابط سمی، لحظات بد بسیار بیشتر از لحظات خوب وجود دارد.
بودن در یک رابطه سمی سبب می شود تا شرایطی از جمله تحقیر شدن مداوم، احساس بی ارزش بودن، انرژی منفی، خستگی ذهنی و جسمی و … را تجربه کنید. همچنین لازم است بدانید که رابطه سمی به روابط عاشقانه محدود نمی شود، چون افراد سمی همه جا هستند، در بین همکاران، اعضای خانواده و دوستان. هر نوع رابطه با فرد سمی، یک رابطه سمی بوده که به روش های گوناگون به شما آسیب می زند.
نشانه های رابطه سمی
در ادامه لازم است نشانه های یک رابطه سمی را بدانید تا بتوانید آن را تشخیص داده و برای تغییر آن اقداماتی انجام دهید.
در یک رابطه سمی:
- فرد حمایت نمی شود.
- مرتبا تحقیر می شود.
- در آن رقابت وجود دارد.
- از فرد قدردانی نمی شود.
- بهزیستی فرد از جهات مختلف نظیر روانی، جسمی و عاطفی مورد تهدید واقع می شود.
در صورتی که کسی به طور مداوم با رفتارها و گفته های خود سبب رنجش روانی و جسمانی شما می شود، رابطه شما با آن فرد یک رابطه سمی است. رابطه سمی نشانه های دیگری نیز دارد. این نشانه ها ظریف تر بوده و کمتر به چشم می آیند اما باعث می شوند که یک رابطه سمی باشد:
- نیازهای شما در آن رابطه برآورده نمی شود.
- به شما احترام گذاشته نمی شود.
- عزت نفس خود را در اثر این رابطه از دست داده اید.
- همیشه شما مقصر شناخته می شوید. حتی اگر تقصیر از شما نباشد، جوری با شما رفتار می کنند که مقصر شناخته شوید.
- بعد از صحبت کردن با افراد سمی، احساس خستگی، عصبانیت، افسردگی ناراحتی و ناامیدی خواهید داشت.
- بیشتر از آنچه که دریافت کنید، می دهید. این امر سبب می شود احساس بی ارزش بودن به شما دست بدهد.
به طور کلی افراد سمی چنین ویژگی هایی دارند:
- منفی نگر
- غیر قابل اعتماد
- خود شیفته
- منتقد
- حسود
- بی ادب
- خودخواه
- بد گمان
همچنین جالب است بدانید افراد دارای بیماری های روانی نظیر افسردگی یا اختلال دو قطبی، بیشتر به روابط سمی حساس بوده، واکنش نشان داده و حتی بیشتر آسیب می بینند.
راهکارهایی برای حل رابطه سمی
برای حل رابطه های سمی روش های مختلفی وجود دارد:
- برای روابط خود حد و مرز تعیین نموده و نسبت به این مرزها حساس باشید.
- افراد سمی را تشویق به درمان و تغییرات مثبت کنید.
- مسئولیت پذیر بوده و به افراد در تغییراتشان کمک کنید.
- تعامل و ارتباط خود با این افراد را تا حد ممکن محدود و کم کنید.
- درباره مشکلات با یکدیگر بحث و گفت و گو داشته باشید. تلاش کنید تا با همکاری، راه حل هایی را پیدا کرده و آن ها را اجرایی کنید.
- به یاد داشته باشید که برخی از افراد تمایلی به تغییر و بهتر شدن ندارند و تلاش شما، صرفا آن ها را خشمگین می کند. پس سعی کنید روابط خود را با این دسته از افراد سمی کمتر و در صورت امکان کاملا قطع کنید.
- مهارت های خود مراقبتی را آموخته و تلاش کنید از سلامت روان خود مراقبت کنید. اجازه ندهید افراد سمی به روح و روان شما آسیب بزنند.
در صورتی که شریک زندگی شما فردی سمی است، می توانید برای نجات زندگی خود تلاش کنید. به یاد داشته باشید که همه روابط سمی پایان ناخوشایندی ندارند و همه آن ها به جدایی ختم نخواهند شد. با تلاش و صبوری می توان برخی از این روابط را احیا نموده و از سر گرفت. در ادامه چند راهکار را به شما پیشنهاد می دهیم:
- دلسوزی را یاد بگیرید.
- گذشته را فراموش کنید و از آن صحبت نکنید.
- سرزنش را متوقف کرده و تلاش کنید شرایط و وضعیت را بپذیرید. پس از پذیرش می توان قدم هایی را برای تغییر برداشته و پروسه تغییر را شروع نمود.
- با یکدیگر مرتبا بحث و گفت و گو داشته باشید.
همچنین باید بدانید که هیچ روش تضمینی برای نجات روابط سمی وجود ندارد. پس اگر تمام تلاش خود را به کار گرفتید اما رابطه شما تغییر چندانی نکرد، آن زمان بهتر است با افراد مورد اعتماد خود مشورت کرده و اقدام به جدایی نمایید. ادامه دادن به رابطه ای که زندگی شما را جهنم نموده، کار عاقلانه ای نیست.
پس از خارج شدن از یک رابطه سمی، شما باید برای بازسازی خود، شخصیت و روان تان وقت و هزینه صرف کنید. پروسه بازسازی ممکن است شامل شرکت در جلسات مشاوره و تراپی نیز باشد. همچنین در این دوره، شما باید سعی کنید فعالیت های لذت بخش و هیجان انگیز انجام دهید تا روحیه تان افزایش پیدا کرده و روند بازسازی را سریع تر و با موفقیت پشت سر بگذارید. یکی از بهترین فعالیت ها، می تواند سفر کردن باشد. اگر قصد سفر به یکی از شهرها، روستاها و جاذبه های گردشگری فراوان ایران را دارید، rentija می تواند کمکی بزرگ در پیدا کردن و اجاره اقامتگاه در مناطق مختلف ایران باشد.