مرکز ملی مغز در بیمارستان فیروزگر با هدف توسعه ابزارها و فناوریهای مرتبط با سلامت مغز راهاندازی میشود و قرار است در آن بر اساس نقشه راهی اقدام به تولید فناوریهای مرتبط شود.
دکتر رضا پناهی، هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران و مدیر آموزش و توسعه مرکز ملی مغز در گفتوگو با دنیای برند، با بیان اینکه این مرکز هدف توسعه سلامت مغز را دنبال میکند، گفت: دنیای امروزه دنیایی است که به سمت استفاده از ابزارها و تکنولوژیهای جدید برای حوزه سلامت در حرکت است، به گونهای که در کشورهای دیگر تحریک غیر تهاجمی مغز با استفاده از امواج الکتریکی یا امواج مغناطیسی و یا واقعیت مجازی را مطرح کردهاند.
وی با بیان اینکه اینها مواردی است که سالها تحقیقات صورت گرفته و کاربردهای درمانی یافتهاند، اظهار کرد: در کشور به بخشی از این تکنولوژیها دسترسی داریم و حتی استفاده بالین هم یافته است، ولی محدودیت برای استفاده از این ابزارها نیز وجود دارد.
پناهی خاطر نشان کرد: مرکز ملی مغز راهاندازی شد تا در ابتدا این نوع فناوریها را توسعه دهد و در این مسیر فناوریهای عصبی مانند تحریک مغزی، واقعیت مجازی را توسعه دهد و در گام دوم اقدام به کاربردی کردن این فناوریها کند.
مدیر آموزش و توسعه مرکز ملی مغز یادآور شد: اتفاق مهمی که قرار است در این مرکز رخ دهد، این است که فناوریهای تولید شده در حوزه سلامت مغز، روی انسان به درستی عمل کند و فرآیند تحقیقاتی آن نیز در این مرکز اجرایی میشود.
وی با بیان اینکه مرکز مغز یک مرکز ملی است، گفت: این مرکز با حضور بخشهایی چون معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، ستاد توسعه علوم شناختی، دانشگاهها و بهویژه دانشگاه علوم پزشکی ایران به عنوان اولین دانشگاهی که ایده راهاندازی این مرکز در آن شکل گرفته و قرار است یک مرکز فرا دانشگاهی و ملی را راهاندازی کنند.
پناهی تاکید کرد: بر این اساس ابزارهایی که در این مرکز به تولید میرسد، کاربرد آن در سطح کشور خواهد بود، از این رو وقتی محصولی در این حوزه از سوی دانشگاهها و یا شرکتهای بخش خصوصی تولید میشود و قرار است آزمایشهای بالینی اجرایی شود، با حمایت این مرکز خواهد بود.
وی در خصوص تفاوت مرکز ملی مغز با آزمایشگاه ملی مغز، توضیح داد: آزمایشگاه ملی مغز یک آزمایشگاه ملی نقشهبرداری مغز است که آزمایشگاه در راستای یک هدف خاص یعنی نقشهبرداری مغز است و در این آزمایشگاه توسعه فناوری در حوزه سلامت مغز وجود ندارد و فناوریهای موجود آن ساخت داخل نیست.
پناهی اظهار کرد: ولی در مرکز ملی مغز علاوه بر آنکه یکسری ابزار در آن وجود دارد، ساخت فناوری نیز در آن اتفاق خواهد افتاد.
وی با بیان اینکه در حال حاضر این مرکز در ساختمانی که دانشگاه علوم پزشکی ایران در اختیار ما قرار داده است، فعالیت خود را آغاز کرده است، افزود: ولی ساختمان اصلی این مرکز که در ابتدای سال آینده به ما تحویل داده میشود، واقع در بیمارستان فیروزگر است.
این محقق حوزه علوم شناختی، فضای جدید مرکز ملی مغز را در مساحتی به وسعت ۱۴۰۰ متر مربع عنوان کرد و گفت: این محل جدید در حال تجهیز شدن است و تیمها قرار است در این مرکز جدید مستقر شوند.
وی اضافه کرد: ما برای ۵ سال آینده فعالیتهای این مرکز برنامهای را تدوین کردهایم که چه ابزارها و چه فعالیتهای تحقیقاتی را قرار است در این مرکز اجرایی کنیم و در این راستا با چند شرکت همکاریهایی را برای ساخت ابزارهایی در این حوزه آغاز کردهایم.
پناهی، طراحی و ساخت ابزار تحریک عصب «عصب واگ» (vagus nerve) را از جمله این ابزارهایی دانست که به صورت مشترک با چند شرکت اجرایی میشود و خاطرنشان کرد: این عصب یک عصب محیطی است که از گردن عبور میکند. این عصب در نورولوژی در درمان سردردهای میگرنی و فشاری مؤثر است، ضمن آنکه در روانپزشکی در درمان افسردگی و حتی برای درمان ترومای پس از سانحه که بعضی از جانبازان ما نیز به آن دچار هستند، مؤثر است.
مدیر آموزش و توسعه مرکز ملی مغز، افزود: تولید این ابزار یکی از پروژههای این مرکز به شمار میرود.
وی در خصوص وضعیت دسترسی کشور به ابزارهای مرتبط با سلامت مغز با بیان اینکه در این زمینه کمبود نداریم، خاطر نشان کرد: بهتر است گفته شود که توزیع مناسبی در این زمینه صورت نگرفته است و زمانی که بخش خصوصی در این زمینه اقدام کرده، دور از ذهن نیست که تجمع این ابزارها در تهران بیشتر باشد و برنامه ملی و یا کشوری نداشتیم.
پناهی افزود: ما اگر به فناوری دسترسی داشته باشیم، میتوانیم توزیع خوبی در سراسر کشور داشته باشیم.
پایان
منبع