هوش مصنوعی میتواند به دولتهای کشورهای جهان سوم از جمله ایران در زمینههایی چون بهبود زندگی مردم، ارتقای سطح بهداشت، آموزش، کشاورزی، مدیریت منابع طبیعی و حکومتداری کمک کند و به اعتقاد تحلیلگران حوزه فناوری، یکی از خوششانسیهای دولت چهاردهم به قدرت رسیدن فناوری هوش مصنوعی است.
رامین عابدی اصل تحلیلگر، برنامه نویس و کارشناس هوش مصنوعی در گفتوگو با پایگاه خبری دنیای برند به نقل از ایسنا با بیان اینکه ایران به عنوان یکی از کشورهای در حال توسعه، با چالشهای متعددی در حوزههای مختلف مواجه است، گفت: این چالشها از مشکلات بهداشتی و آموزشی گرفته تا مسائل مرتبط با کشاورزی و مدیریت منابع طبیعی را شامل میشود و هر یک از این چالشها نیازمند راهکارهای نوآورانه و مؤثر هستند.
وی هوش مصنوعی را یکی از پیشرفتهترین فناوریهای عصر حاضر دانست که پتانسیل عظیمی برای تحول و بهبود وضعیت در این حوزهها دارد، اظهار کرد: استفاده از هوش مصنوعی میتواند به دولت در بهبود کارایی و ارائه خدمات عمومی، افزایش بهرهوری کشاورزی، مدیریت بهتر منابع طبیعی و ارتقاء کیفیت زندگی مردم کمک کند. همچنین با بهرهگیری از الگوریتمهای پیشرفته و تحلیل دادههای جمعآوری شده، هوش مصنوعی میتواند راهکارهایی ارائه دهد که تا پیش از این امکانپذیر نبودند.
عابدی، تشخیص سریعتر و دقیقتر بیماریها، ارائه محتوای آموزشی شخصیسازیشده، بهبود روشهای کشت و زرع و مدیریت بهینه منابع آبی را از دیگر کاربردهای این فناوری عنوان کرد و یادآور شد: همچنین، هوش مصنوعی میتواند به بهبود شفافیت و مبارزه با فساد، توسعه کسبوکارهای محلی و ایجاد فرصتهای شغلی جدید کمک کند.
این تحلیلگر هوش مصنوعی، یکی از خوششانسیهای دولت چهاردهم را به قدرت رسیدن تکنولوژی هوش مصنوعی ذکر کرد و ادامه داد: اگر رئیسجمهور، مشاوران و مدیران این دولت از این تکنولوژی به نحو احسن استفاده کنند، میتوانند بسیاری از مشکلات کشور را ریشهیابی و راهحلهای درست برای آنها پیدا کنند. حوزههای مختلفی که هوش مصنوعی میتواند برای دولت کمکرسان باشد به این شرح است:
بهداشت و سلامت
تشخیص بیماریها
وی اظهار کرد: هوش مصنوعی میتواند در تشخیص بیماریها نقش حیاتی ایفا کند، بهویژه در مناطقی که دسترسی به پزشکان متخصص محدود است. الگوریتمهای یادگیری ماشین میتوانند تصاویر پزشکی مانند رادیولوژی، سیتی اسکن و MRI را تحلیل کرده و با دقت بالا بیماریهایی مانند سرطان، بیماریهای قلبی و عفونی را شناسایی کنند. برای مثال، در مناطق روستایی که تجهیزات پزشکی پیشرفته در دسترس نیست، تلفنهای هوشمند مجهز به اپلیکیشنهای هوش مصنوعی میتوانند علائم بیماریها را بررسی کرده و نیاز به مراجعه به پزشک را تشخیص دهند. این تکنولوژی میتواند زمان و هزینه تشخیص بیماریها را کاهش داده و بهبود کیفیت زندگی افراد را به همراه داشته باشد.
عابدی افزود: هوش مصنوعی میتواند به دولت در مدیریت بیماریهای همهگیر کمک کند. با استفاده از تحلیل دادههای بهداشتی و پیشبینی الگوهای شیوع بیماریها، دولت میتوانند اقدامات پیشگیرانه مناسبی اتخاذ کند. به عنوان مثال، در طول همهگیری کووید-۱۹، الگوریتمهای هوش مصنوعی به دولت در تحلیل دادههای جمعیتی و پیشبینی روند شیوع بیماری کمک کردند. این اطلاعات میتواند به دولت در اتخاذ تصمیمات بهتر برای قرنطینه، واکسیناسیون و تخصیص منابع پزشکی کمک کند.
آموزش
دسترسی به آموزش کیفی
این تحلیلگر هوش مصنوعی خاطرنشان کرد: هوش مصنوعی میتواند دسترسی به آموزش کیفی را برای دانشآموزان در مناطق محروم بهبود بخشد. سیستمهای یادگیری مبتنی بر هوش مصنوعی میتوانند محتوای آموزشی شخصیسازی شدهای را ارائه دهند که به نیازهای خاص هر دانشآموز پاسخ دهد. این سیستمها میتوانند نقاط ضعف دانشآموزان را شناسایی کرده و مطالب آموزشی مناسب را برای بهبود آنها ارائه دهند. به عنوان مثال، در کشورهایی مانند هند، اپلیکیشنهای آموزشی مبتنی بر هوش مصنوعی به دانشآموزان کمک کردهاند تا به منابع آموزشی با کیفیت دسترسی پیدا کنند و عملکرد تحصیلی خود را بهبود بخشند.
وی یادآور شد: همچنین هوش مصنوعی میتواند به معلمان در برنامهریزی دروس و ارزیابی عملکرد دانشآموزان کمک کند. ابزارهای هوش مصنوعی میتوانند به معلمان در تهیه برنامههای درسی مناسب و ارزیابی پیشرفت دانشآموزان بر اساس دادههای جمعآوری شده کمک کنند. این ابزارها میتوانند زمان مورد نیاز برای کارهای اداری و ارزیابیهای دستی را کاهش داده و به معلمان اجازه دهند تا بیشتر به آموزش و تعامل با دانشآموزان بپردازند. به عنوان مثال، پلتفرمهای آموزشی مبتنی بر هوش مصنوعی میتوانند به معلمان در شناسایی نیازهای خاص هر دانشآموز و ارائه بازخورد سازنده کمک کنند.
کشاورزی
بهبود بهرهوری کشاورزی
عابدی گفت: هوش مصنوعی میتواند به کشاورزان در بهبود بهرهوری کشاورزی کمک کند. با استفاده از تحلیل دادههای مرتبط با شرایط آب و هوایی، خاک و محصولات، الگوریتمهای هوش مصنوعی میتوانند توصیههای دقیقی برای بهبود روشهای کشت و زرع ارائه دهند. این فناوری میتواند به کشاورزان در انتخاب بهترین زمان برای کاشت، برداشت و استفاده از کودها و آفتکشها کمک کند. به عنوان مثال، در کشورهای آفریقایی، پروژههای مبتنی بر هوش مصنوعی به کشاورزان کمک کردهاند تا با استفاده از دادههای سنجش از دور و تحلیلهای دقیق، بهرهوری محصولات خود را افزایش دهند.
وی افزود: هوش مصنوعی میتواند به کشاورزان در مدیریت بهینه منابع آبی کمک کند. با استفاده از دادههای جمعآوری شده از حسگرهای مختلف، سیستمهای هوش مصنوعی میتوانند نیازهای آبی گیاهان را به طور دقیق تعیین کرده و به کشاورزان توصیه کنند که چه زمانی و چه میزان آبیاری کنند. این تکنولوژی میتواند مصرف آب را کاهش داده و به بهرهوری بیشتر منابع آبی کمک کند. به عنوان مثال، در مناطق خشک و نیمهخشک، استفاده از سیستمهای هوشمند آبیاری مبتنی بر هوش مصنوعی به کشاورزان کمک کرده است تا مصرف آب را بهینه کنند و از منابع محدود به بهترین شکل ممکن استفاده کنند.
مدیریت منابع طبیعی
نظارت و حفاظت از منابع طبیعی
عابدی ادامه داد: هوش مصنوعی میتواند در نظارت و حفاظت از منابع طبیعی نقش مهمی ایفا کند. با استفاده از تصاویر ماهوارهای و تحلیل دادههای جمعآوری شده، الگوریتمهای هوش مصنوعی میتوانند تغییرات محیطی مانند جنگلزدایی، تغییرات در منابع آبی و حرکت حیات وحش را شناسایی و نظارت کنند. این اطلاعات میتواند به دولت در اتخاذ تصمیمات به موقع و مناسب برای حفاظت از منابع طبیعی کمک کند. به عنوان مثال، در مناطق جنگلی آفریقا و آمریکای جنوبی، سیستمهای هوش مصنوعی به دولتها در شناسایی و مقابله با جنگلزدایی غیرقانونی کمک کردهاند.
پیشبینی و مدیریت بلایای طبیعی
وی اظهار کرد: هوش مصنوعی میتواند به دولت در پیشبینی و مدیریت بلایای طبیعی کمک کند. با تحلیل دادههای هواشناسی و زمینشناسی، الگوریتمهای هوش مصنوعی میتوانند وقوع بلایای طبیعی مانند سیل، زلزله و خشکسالی را پیشبینی کرده و به دولت در اتخاذ اقدامات پیشگیرانه کمک کنند. این تکنولوژی میتواند به کاهش تلفات انسانی و خسارات مالی ناشی از بلایای طبیعی کمک کند. به عنوان مثال در کشورهای آسیایی، سیستمهای هوش مصنوعی به دولتها در پیشبینی و مدیریت سیلابها کمک کردهاند.
حکومتداری و خدمات عمومی
عابدی با بیان این که هوش مصنوعی میتواند بهبود کارایی دولت را به همراه داشته باشد، افزود: با استفاده از سیستمهای خودکار و هوشمند، فرآیندهای دولتی مانند صدور مجوزها، پردازش درخواستها و مدیریت دادهها میتوانند بهبود یابند. این تکنولوژی میتواند زمان و هزینه مورد نیاز برای انجام این فرآیندها را کاهش داده و به ارائه خدمات عمومی به شکلی کارآمدتر کمک کند. به عنوان مثال در برخی کشورهای آفریقایی، سیستمهای هوشمند مبتنی بر هوش مصنوعی به دولتها در بهبود فرآیندهای اداری و ارائه خدمات عمومی کمک کردهاند. همچنین هوش مصنوعی میتواند به شفافیت و مبارزه با فساد در دولت کمک کند. با تحلیل دادههای مالی و اداری، الگوریتمهای هوش مصنوعی میتوانند الگوهای غیرعادی را شناسایی کرده و به دولت در شناسایی و مقابله با موارد فساد کمک کنند. این تکنولوژی میتواند به بهبود شفافیت در فعالیتهای دولتی و افزایش اعتماد عمومی به دولت کمک کند. به عنوان مثال، در برخی کشورهای در حال توسعه، سیستمهای هوش مصنوعی به دولتها در شناسایی و مقابله با فساد مالی کمک کردهاند.
اقتصاد و بازار کار
توسعه کسبوکارهای محلی
وی با بیان این که هوش مصنوعی میتواند به توسعه کسبوکارهای محلی در کشورهای جهان سوم کمک کند، خاطرنشان کرد: با ایجاد ابزارها و پلتفرمهای مبتنی بر هوش مصنوعی، کسبوکارهای کوچک و محلی میتوانند به تحلیل دادههای بازار، مدیریت موجودی و بهبود استراتژیهای فروش خود بپردازند. این تکنولوژی میتواند به این کسبوکارها در دستیابی به مشتریان جدید و افزایش سودآوری کمک کند. به عنوان مثال، در کشورهای آفریقایی، اپلیکیشنهای مبتنی بر هوش مصنوعی به کسبوکارهای کوچک کمک کردهاند تا با تحلیل دادههای مشتریان، استراتژیهای فروش خود را بهبود بخشند و به بازارهای جدید دست یابند.
ایجاد فرصتهای شغلی جدید
عابدی ادامه داد: هوش مصنوعی میتواند به ایجاد فرصتهای شغلی جدید در حوزههای مرتبط با فناوری اطلاعات و هوش مصنوعی کمک کند. با توسعه این فناوری، نیاز به نیروی کار متخصص در زمینههای مختلفی مانند تحلیل داده، برنامهنویسی و مدیریت پروژههای هوش مصنوعی افزایش مییابد. این امر میتواند به بهبود وضعیت اشتغال و افزایش مهارتهای نیروی کار در کشورهای در حال توسعه کمک کند. به عنوان مثال, در کشورهای جنوب شرقی آسیا، برنامههای آموزشی مبتنی بر هوش مصنوعی به جوانان کمک کردهاند تا مهارتهای مورد نیاز برای ورود به بازار کار را کسب کنند و در مشاغل مرتبط با فناوری اطلاعات مشغول به کار شوند.
هوش مصنوعی و محیط زیست
این تحلیلگر هوش مصنوعی تصریح کرد: هوش مصنوعی میتواند به بهبود مدیریت منابع طبیعی و افزایش بهرهوری انرژی کمک کند. با تحلیل دادههای مرتبط با مصرف انرژی و منابع طبیعی، الگوریتمهای هوش مصنوعی میتوانند راهکارهایی برای کاهش مصرف انرژی و بهینهسازی استفاده از منابع طبیعی ارائه دهند. این تکنولوژی میتواند به دولت در دستیابی به اهداف پایداری و کاهش اثرات زیستمحیطی کمک کند. به عنوان مثال، در برخی کشورهای در حال توسعه، سیستمهای هوش مصنوعی به دولتها در بهینهسازی شبکههای توزیع انرژی و کاهش مصرف انرژی کمک کردهاند.
وی یادآور شد: هوش مصنوعی میتواند به دولت در مقابله با تغییرات آب و هوایی کمک کند. با تحلیل دادههای مربوط به تغییرات آب و هوایی و پیشبینی اثرات آنها، الگوریتمهای هوش مصنوعی میتوانند به دولت در اتخاذ تصمیمات مناسب برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای و افزایش استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر کمک کنند. این تکنولوژی میتواند به کشورهای جهان سوم در مقابله با چالشهای زیستمحیطی و دستیابی به اهداف توسعه پایدار کمک کند. به عنوان مثال، در کشورهای جنوب صحرای آفریقا، سیستمهای هوش مصنوعی به دولتها در پیشبینی اثرات تغییرات آب و هوایی و توسعه استراتژیهای مقابله با آنها کمک کردهاند.
عابدی خاطر نشان کرد: هوش مصنوعی میتواند به دولتهای کشورهای جهان سوم از جمله ایران در مقابله با چالشهای مختلف و بهبود زندگی مردم کمک کند. با استفاده از این فناوری در حوزههای مختلفی مانند بهداشت، آموزش، کشاورزی، مدیریت منابع طبیعی و حکومتداری، این کشورها میتوانند به توسعه پایدار دست یابند و کیفیت زندگی مردم خود را بهبود بخشند. در این مسیر، همکاری بینالمللی و سرمایهگذاری در توسعه زیرساختهای هوش مصنوعی میتواند نقش مهمی ایفا کند و به کشورهای جهان سوم کمک کند تا از پتانسیلهای این فناوری به بهترین شکل بهرهمند شوند.
پایان