با تصویب کلیات سند ملی هوش مصنوعی و تأسیس سازمان ملی و تشکیل شورای راهبری هوش مصنوعی از سوی اعضای شورای‌عالی انقلاب فرهنگی، مقرر شده است که کشور تا افق ۱۴۱۲ با برخورداری از زیست‌بوم هوش مصنوعی پیشرفته و نوآور مبتنی بر اصول و ارزش‌ها، اتکا بر قابلیت‌ها و توانمندی‌های ملی و تعاملات بین‌المللی، در بین کشورهای پیشرو در فناوری‌های هوش مصنوعی دنیا قرار گیرد.
به گزارش پایگاه خبری دنیای برند به نقل از ایسنا، در جلسه شب گذشته شورای‌عالی انقلاب فرهنگی به ریاست محمد مخبر، سرپرست ریاست جمهوری با بررسی و تصویب سند ملی هوش مصنوعی، با موافقت اعضای شورای‌عالی انقلاب فرهنگی علاوه بر کلیات سند ملی هوش مصنوعی، تأسیس سازمان ملی هوش مصنوعی جمهوری اسلامی ایران و همچنین تشکیل شورای راهبری هوش مصنوعی تصویب شد.
سازمان ملی هوش مصنوعی جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک سازمان مستقل زیر نظر رئیس‌جمهور تأسیس می‌شود و اساسنامه این سازمان نیز ظرف مدت ۳ ماه به تصویب شورای‌عالی انقلاب فرهنگی خواهد رسید.
طبق این سند ملی جمهوری اسلامی ایران در افقی ۱۰ ساله در جمع ۱۰ کشور پیشروی جهان در این حوزه قرار می‌گیرد.
در این سند آمده است جمهوری اسلامی ایران در افق ۱۴۱۲ هجری شمسی، با برخورداری از زیست‌بوم هوش مصنوعی پیشرفته و نوآور مبتنی بر اصول و ارزش‌ها، اتکا بر قابلیت‌ها و توانمندی‌های ملی و تعاملات بین‌المللی، بین کشورهای پیشرو هوش مصنوعی دنیا قرار دارد و با استفاده از این فناوری در حکمرانی، موضوعات کلان کشور، ثروت‌آفرینی و رفاه اجتماعی بیشترین بهره‌وری را ایجاد می‌کند.
چشم‌انداز، اهداف کلان و شاخص‌های ارزیابی کلان در ۷ حوزه «سرمایه انسانی»، «زیرساخت»، «علم و پژوهش»، «نوآوری»، «رقابت‌پذیری اقتصادی»، «توسعه تعاملات بین‌المللی» و «اثربخشی» به این شرح است:
| شاخص | اهداف |
|---|---|
| نیروی انسانی | دستیابی کشور به سهم مناسبی از سرمایه انسانی حوزه هوش مصنوعی جهان |
| ظرفیت پذیرش سالانه رشته‌های هوش مصنوعی، رشته‌های مرتبط و بین‌رشته‌ای‌ها در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا | |
| سهم افراد آموزش دیده در دوره‌های مهارتی کوتاه مدت به منظور کاربست هوش مصنوعی از کل شاغلین | |
| سهم افراد توانمند جهت استفاده از رایج‌ترین ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی به منظور کاربست در حیطه کاری خود از کل شاغلین | |
| میزان توان محاسباتی زیرساخت پردازشی خاص هوش مصنوعی در کشور | |
| میزان توان محاسباتی زیرساخت پردازشی خاص هوش مصنوعی در کشور | |
| زیرساخت | حجم زیرساخت اشتراکی ذخیره‌سازی و پردازش داده در کشور |
| رتبه کشور از منظر شاخص H انتشارات علمی حوزه هوش مصنوعی | |
| تعداد نشریات معتبر بین‌المللی هوش مصنوعی در کشور در چارک اول و دوم | |
| علم‌وپژوهش | سهم پژوهشگران دو درصد برتر هوش مصنوعی ایران |
| افزایش حجم قراردادهای پژوهشی تقاضامحور وصول شده در حوزه هوش مصنوعی نسبت به سال پایه | |
| تعداد جوامع علمی حوزه هوش مصنوعی و بین‌رشته‌ای‌های مرتبط | |
| فناوری‌ونوآوری | تعداد محصولات /خدمات دانش‌بنیان تاییدشده هوش مصنوعی |
| تعداد ثبت اختراعات هوش مصنوعی بین‌المللی | |
| رقابت‌پذیری‌اقتصادی | میزان سرمایه‌گذاری در هوش مصنوعی |
| تعداد شرکت‌های بزرگ فعال در حوزه هوش مصنوعی | |
| تعداد کارکنان شرکت‌های دانش‌بنیان حوزه هوش مصنوعی | |
| میزان فروش شرکت‌های دانش‌بنیان حوزه هوش مصنوعی (قیمت ثابت سال ۱۴۰۱) بر اساس مالیات بر ارزش افزوده ابرازی | |
| میزان سرمایه‌گذاری بخش غیردولتی در حوزه هوش مصنوعی | |
| توسعه‌تعاملات‌بین‌المللی | میزان جذب سرمایه‌گذاری خارجی در هوش مصنوعی |
| تعداد و حجم پروژه‌های هوش مصنوعی مشارکتی بین‌المللی | |
| تعداد سکوهای هوش مصنوعی بین‌المللی ایرانی با بیش از ۲۰۰ میلیون کاربر | |
| اثربخشی | جایگاه کشور در شاخص آمادگی هوش مصنوعی دولت |
در ماده ۵ این سند به راهبردها و اقدامات ملی در بخش زیرساخت‌های حکمرانی، ارتقای زیرساخت‌های قانونی، تنظیم‌گری و استانداردها برای جهت‌دهی، شتاب‌دهی و گسترش هوش مصنوعی اشاره شده است. این موارد جزء تاکیدات این ماده است:
* حمایت از فعالیت‌های پژوهشی هوش مصنوعی و جهت‌دهی به آنها در راستای اولویت‌ها، نیازمندی‌ها و حل چالش‌های ملی
* پیش‌بری تحقیقات در حوزه علوم پایه و علوم انسانی مرتبط با هوش مصنوعی به منظور فهم نسبت انسان و جامعه با هوش مصنوعی و نظریه‌پردازی و حمایت از این مقوله در مراکز دانشگاهی و حوزوی
* پیش‌بری تحقیقات در حوزه علوم اسلامی مرتبط با هوش مصنوعی با تاکید بر فقه و اخلاق هوش مصنوعی و نظریه‌پردازی آن و حمایت از این مقوله در مراکز دانشگاهی و حوزوی
* طراحی و اجرای پژوهش‌های ضروری برای سنجش تأثیر تعامل دوسویه هوش مصنوعی و جسم و جان انسان بر یکدیگر و بررسی تأثیر توسعه هوش مصنوعی بر عملکردهای شناختی، احساسی، اخلاقی و معنوی انسان و پیامدهای اجتماعی آن
* اصلاح نظام آموزشی کشور به منظور تقویت مزیت‌های انسان در برابر هوش مصنوعی و اجتناب از رقابت نابرابر انسان و هوش مصنوعی، همچنین تبدیل تهدیدهای هوش مصنوعی به فرصتی برای ظهور وجوه انسانی
* تدوین منابع آموزشی و ارائه آموزش‌های مربوط به حوزه‌های فناورانه هوش مصنوعی و کاربردهای آن در مقاطع مختلف تحصیلی، از جمله دوره متوسطه و دانشگاه
تعیین اولویت‌ها از دیگر بخش‌های این سند است. اولویت «الف» و «ب» سند ملی هوش مصنوعی این گونه بیان شده است:
| ردیف | اولویت الف | اولویت ب |
|---|---|---|
| ۱ | سامانه آموزش هوشمند شخصی‌شده و معلم مجازی | ایجاد سامانه هوشمند خدمات علم، فناوری و نوآوری در عرصه‌های آموزشی و پژوهشی |
| ۲ | دستیار هوشمند پزشک و پزشکی هوشمند | ارزیابی خودکار دانش و مهارت‌های دانش‌آموزان و مربیان |
| ۳ | سامانه هوشمند مدیریت و پشتیبانی تعمیر و نگهداری تجهیزات | کشف، شناسایی و توسعه هوشمند داروهای جدید |
| ۴ | رصد رعایت اخلاق اسلامی (از قبیل جلوگیری از اتهام‌زنی، صداقت، رعایت حریم خصوصی افراد و …) توسط چهره‌ها و گروه‌های مرجع اجتماعی با استفاده از هوش مصنوعی | پیشنهاد درمان شخصی شده مبتنی بر سوابق پزشکی و اطلاعات ژنتیکی |
| ۵ | سیستم‌های حمل و نقل هوشمند و وسایل نقلیه خودران و بدون سرنشین | توسعه دوقلوهای دیجیتال به منظور افزایش راندمان تولید، انتقال، توزیع و مصرف انرژی در کشور |
| ۶ | پایش، پیش‌بینی و کنترل سامانه‌ای، آلودگی‌های زیست محیطی به کمک هوش مصنوعی | هوشمندسازی یکپارچه همه خدمات شهری بر مبنای اولویت‌های مرتبط با هوا، محیط زیست، آب، غذا و امور مرتبط با سلامت عمومی |
| ۷ | اصلاح الگوی کشت با توجه به تجمیع داده‌های کشاورزی | مدیریت هوشمند مزارع |
| ۸ | مترجم هوشمند عمومی و تخصصی | افزایش دقت و بهینه‌سازی نویسه‌خوان‌های فارسی |
| ۹ | ربات‌های گفت‌وگو گر | افزایش دقت و بهینه‌سازی مبدل‌های صدا به متن با تمرکز بر گویش‌ها و لهجه‌ها |
| ۱۰ | افکارسنجی عمومی هوشمند | تشخیص اخبار جعلی و جعل عمیق |
بر اساس این سند، رئیس سازمان ملی هوش مصنوعی بالاترین مقام اجرایی مرکز است که به پیشنهاد معاون علمی، فناوری، و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس‌جمهور و با حکم رئیس جمهور، به مدت ۴ سال به این سمت منصوب می‌شود و انتصاب مجدد ایشان بلامانع است. رئیس این مجموعه همچنین موظف است سالانه گزارش ارزیابی اجرای سند را به ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور ارائه دهد. این گزارش شامل میزان تحقق اهداف و مقادیر شاخص‌های سند و همچنین فرایند استخراج آنها خواهد بود.
پایان
