رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران، گفت: از دیدگاه بخش خصوصی مهم‌ترین اولویت در زمان حال برای توسعه کشور، بازآفرینی اقتصاد ایران مبتنی بر مؤلفه‌های یک اقتصاد دانش‌بنیان، خلاق و رقابت‌پذیر است.
صمد حسن‌زاده، در همایش مدیریت جهادی، با اشاره به اینکه این اولویت از سوی عالی‌ترین مقامات کشور نیز مورد تأکید است، افزود: طبق مطالعات انجام شده، ظرفیت بالقوه اقتصاد ایران در میان‌مدت تا ۲.۵ برابر ظرفیت فعلی قابل توسعه است. یعنی به‌صورت بالقوه می‌توان انتظار داشت اقتصاد ایران در حدود ۱۰۰۰ میلیارد دلار تولید کند.
او با اشاره به مزیت‌های اقتصاد ایران، اظهار کرد: ثبات سیاسی در یک منطقه بی‌ثبات، بازار داخلی بزرگ و دسترسی به بازارهای منطقه‌ای در حال رشد، حجم عظیم ذخایر نفت و گاز، ذخایر معدنی کم‌نظیر، امکان تولید انرژی‌های پاک با توجه به موقعیت جغرافیایی، نیروی کار تحصیل‌کرده، جوان و دوستدار فن‌آوری، وجود جذابیت‌های گردشگری و… ظرفیت‌های قابل‌تبدیل به ثروت و درآمد برای افزایش رفاه مردم هستند.
حسن‌زاده با تأکید بر اینکه در صورت تداوم روندهای فعلی تحقق این هدف دست‌یافتنی نخواهد بود، ادامه داد: در اینجاست که موضوع مدیریت جهاد گونه قابل‌طرح است؛ یعنی نوع مدیریتی که می‌تواند روندها را تغییر دهد.
رئیس اتاق ایران، بیان کرد: از دیدگاه بخش خصوصی، مهم‌ترین وظیفه دولتمردان برای تحقق این هدف، در درجه اول به‌کارگیری همه ظرفیت‌های سیاسی، ژئوپلیتیک و حتی نظامی کشور با هدف افزایش قدرت اقتصادی کشور است.
حسن‌زاده تأکید کرد: هیچ کشوری در بلندمدت نتوانسته بدون ساختن یک اقتصاد رقابت‌پذیر و پویا و دارای ارتباطات بین‌المللی قوی، هم‌زمان با بهبود وضعیت اقتصادی کشور، هم رضایتمندی مردم را کسب کند و هم به نحو کارآمدی امنیت ملی خود را حفظ کند.
پیشنهادهای ۱۶ گانه رئیس اتاق ایران برای توسعه ظرفیت‌های اقتصادی کشور
او در ادامه سخنانش به ارائه پیشنهادهای خود برای استفاده از مزیت‌های اقتصاد ایران در جهت دست یافتن به ظرفیت بالقوه، پرداخته و گفت: دولت نباید در تعیین قیمت محصولات و خدمات تولیدی بنگاه‌هایی که سهام آنها در بازار بورس و اوراق بهادار معامله شده، یا بنگاه‌هایی که کالاها و محصولات آنها در بورس کالا عرضه می‌شود و بنگاه‌هایی که مالکیت آنها خصوصی است، مداخله کند.
حسن‌زاده، مشخص کردن راهبرد توسعه صنعتی کشور و ساماندهی انواع حمایت‌ها بر اساس اولویت‌های راهبردی را به‌عنوان پیشنهاد بعدی خود مطرح کرده و افزود: پیشنهاد دیگر این است که پهنه‌های معدنی در اختیار شرکت‌ها و دستگاه‌های دولتی، به بخش خصوصی فعال، واگذار شوند. همچنین باید قیمت‌گذاری ارز حاصل از صادرات بنگاه‌های خصوصی ممنوع شود.
او ادامه داد: تنظیم قواعد قیمت‌گذاری صرفاً توسط شورای رقابت و تنظیم‌گرهای تخصصی بخشی، اتخاذ سیاست‌های ارزی با در نظر گرفتن اثرات آن سیاست بر تکمیل زنجیره ارزش صنایع (مطابق با راهبردهای تعیین‌شده در سند راهبرد توسعه صنعتی و معدنی) و بر صادرات کالاهای صنعتی، کشاورزی و خدمات فنی و مهندسی، ایجاد ثبات در محیط مقرراتی حاکم بر طرح‌های سرمایه‌گذاری از زمان اجرای طرح تا زمان به بهره‌برداری رسیدن آن و ممانعت از تحمیل مقررات جدید بر طرح‌های سرمایه‌گذاری، مشخص شدن نحوه قیمت‌گذاری انرژی یا نرخ خوراک و سایر نهاده‌های در اختیار دولت برای سرمایه‌گذاری‌های در بخش‌های تولیدی، مطابق با راهبردهای تعیین‌شده در سند راهبرد توسعه صنعتی برای یک دوره زمانی حداقل ۱۰ ساله، از دیگر پیشنهادات بخش خصوصی برای تحقق ظرفیت‌های اقتصاد ایران است.
همچنین حمایت مالی و فنی از واحدهای تولیدی به‌منظور نوسازی، بازسازی و توسعه و تکمیل خطوط تولید، پذیرش هزینه اضافی استهلاک در بازسازی و نوسازی ماشین‌آلات و تجهیزات خطوط تولید، اعمال نرخ صفر مالیاتی برای آن بخش از سود تقسیم نشده شرکت‌ها که به‌حساب سرمایه انتقال می‌یابد، جداسازی و استقلال مرکز دادرسی مالیاتی از سازمان امور مالیاتی و اداره آن زیر نظر مستقیم وزارت امور اقتصاد و دارایی به‌منظور افزایش کارایی و تحقق عدالت مالیاتی در اختلافات مالیاتی، اعتبارسنجی و اهلیت‌سنجی متقاضیان تسهیلات بانکی، به‌جای اخذ وثایق و سپرده بانکی در ارائه تسهیلات بانکی، ممنوعیت وضع هرگونه محدودیت مقداری بر صادرات محصولات صنعتی و کشاورزی، تقویت نقش بخش خصوصی در دیپلماسی تجاری و تعیین رایزنان بازرگانی برای ۲۰ شریک اصلی هدف صادراتی از بین افراد معرفی شده توسط اتاق ایران و تشکیل دادگاه‌های تجاری (علاوه بر تهران در ده استان) و تصویب آیین دادرسی تجاری خاص این دادگاه‌ها از دیگر پیشنهادات رئیس اتاق ایران برای تحقق ظرفیت‌های اقتصادی کشور و بهبود وضع معیشتی مردم بود.
استفاده از ظرفیت‌ها در کنار ایجاد فضای اعتمادبخش
در همین راستا، محمدرضا بهرامن، نایب‌رئیس اتاق ایران و رئیس خانه معدن با بیان اینکه اگر بتوانیم از ظرفیت‌های موجود استفاده کنیم، بخش زیادی از چالش‌ها برطرف می‌شود، گفت: برای حفظ سرمایه‌ها در کشور باید امنیت سرمایه‌گذاری را بالا ببریم. بخش خصوصی، اتاق‌ها، انجمن‌ها و تشکل‌ها ظرفیت‌های موجود هستند که باید مورد توجه و مشورت تصمیم‌سازان قرار گیرند.
این فعال اقتصادی ادامه داد: ایران ثروتمند است. چرا نتوانستیم از توان بالای کشور بهره ببریم؟ دلیل اصلی آن، تصمیم‌سازی‌های نادرست است. ایران توانمندی‌های گسترده‌ای دارد و اگر بتوانیم در کنار این ظرفیت‌ها، امنیت اقتصادی و فضای اعتمادبخشی را مهیا کنیم، توسعه اقتصادی اتفاق می‌افتد.
بخش خصوصی و ایده‌پردازان اقتصادی حمایت شوند
در این نشست سردار محمدحسین سپهر، رئیس انجمن مدیریت جهادی کشور با نگاهی به اهداف تأسیس انجمن و تلاش در مسیر تحقق برنامه‌های اقتصادی و رونق تولید، گفت: اعضای انجمن سعی دارند ضمن شناسایی موانع و مشکلات پیش روی اقتصاد، راهکارهای مؤثری پیدا کرده و درعین‌حال حمایت از بخش خصوصی بر اساس قانون را دنبال کنند.
او تصریح کرد: حمایت از ایده‌پردازان در محیط کسب‌وکار و بهره‌گیری از ظرفیت‌های بالفعل کشور از اهدافی است که در این انجمن دنبال می‌شود.
سپهر در ادامه از تصمیم و برنامه‌ریزی هیات مدیره انجمن مدیریت جهادی برای ایجاد هیات عالی اندیشه‌ورزی جهادی خبر داد و گفت: قرار است مجموعه‌ای را با حضور جمعی از بخش‌های مختلف اقتصادی، تشکیل دهیم که ریاست آن بر عهده محسن رضایی، دبیر شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا خواهد بود.
تولید به حمایت واقعی نیاز دارد
در بخش دیگری از نشست تعدادی از مدیران و صاحبان کسب‌وکار به بیان نقطه نظرات و دیدگاه‌های خود پرداختند. در این بین حمایت ویژه از کارآفرینان، تولیدکنندگان و تغییر گفتمان در صحنه اقتصادی مورد تأکید قرار گرفت. باز کردن گره‌ها و رفع موانع در مسیر حرکت فعالان اقتصادی درخواست و انتظار اصلی بخش خصوصی از دستگاه‌های دولتی و نظارتی بود. به باور فعالان اقتصادی باید سرمایه و زمانی که در اختیار تولیدکنندگان قرار دارد را محترم بشماریم و از آنها حمایت کنیم تا چرخ توسعه سریع‌تر بچرخد.
روند اجرا در بدنه دولت باید سرعت بگیرد
عزت‌الله اکبری تالارپشتی، رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس مشکل اصلی را در اجرای برنامه‌ها و قوانین دانست و تصریح کرد: قانون مربوط به واردات خودرو تصویب شد و تهیه آیین‌نامه اجرایی آن بسیار طول کشید، درحالی‌که تدوین آن زیر ۲ ساعت زمان نیاز داشت. متأسفانه کارشکنی‌هایی رخ می‌دهد که شک‌برانگیز است. در این شرایط شاهد قفل شدن درها روبه اجرا هستیم.
او پیشنهاد داد: دولت باید سهام دو خودروساز را در اختیار بگیرد تا مردم بدانند که خودروسازی زیر نظر دولت است. رویه‌ای که امروز در حوزه خودرو جاری است، قابل‌فهم نیست. از سوی دیگر طبق شعار سال باید تولید، حمایت شده و تورم مدیریت شود، درحالی‌که در این دو بخش موفق نبودیم.
به باور این نماینده مجلس، امروز در ایران، بخش خصوصی هوشمندی فعال است که متأسفانه مورد توجه نیست. رویکرد حاکم بر اقتصاد باید اصلاح شود و نگاه‌ها به بخش خصوصی مورد بازنگری قرار بگیرد تا جایگاه واقعی او حفظ شود.
اکبری ادامه داد: امروز که دولت و مجلس انقلابی هماهنگی داریم، جای تعجب است که به‌جای اینکه کار بهتر و سریع‌تر انجام شود، شرایط در حال سخت‌تر شدن است. علاوه بر این ظرفیت سران سه قوه را در اختیار داریم که برای حل موانع می‌تواند، سریع وارد عمل شود؛ اما از این توانمندی نیز استفاده نمی‌شود. در این بین بازم است تأکید شود مه سازمان برنامه‌وبودجه توان کارشناسی لازم را برای طراحی مدل توسعه و هدایت منابع ندارد. پس باید یک سازمان فرابخشی شکل بگیرد و این مأموریت مهم را دنبال کند.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمد موحدی آزاد، دادستان کل کشور نیز در این همایش، گستره مشکلات اقتصادی را وسیع توصیف کرد و با توجه به شرایط جاری، نگاه دوباره به سیاست‌های کلی اصل ۴۴ و توجه به تأکیدات رهبری بر این بخش را ضروری دانست.
دادستان کل کشور گفت: در مقام اجرا، سیاست‌های اصل ۴۴ به خصوصی‌سازی محدود و این بخش هم به واگذاری‌ها محدود شد. هرچند متأسفانه در همین واگذاری‌ها هم کارنامه موفقی به ثبت نرسیده است. عملکردی که حاصل شد نااطمینانی در بخش خصوصی را در پی داشت. حال باید آسیب‌شناسی صورت گیرد تا بتوانیم به رفع موانع بپردازیم و فرآیند خصوصی‌سازی را تکمیل کنیم.
به عقیده او، واگذاری فقط یک بخش از خصوصی‌سازی است و باید سایر حوزه‌ها نیز مورد توجه قرار گیرد.
دادستان کل کشور در کنار سیاست‌های اصل ۴۴ توجه به سیاست‌های اقتصاد مقاومتی را ضروری خواند و گفت: اقتصاد مقاومتی و سیاست‌های کلی که در این رابطه به تدوین رسید و ابلاغ شد، با پیگیری الگوی بومی، عامل شکست دشمن در جنگ تحریمی علیه ایران خواهد شد و الگویی الهام‌بخش برای نقش‌آفرینی مردم در حماسه اقتصادی است.
در این بین نیاز است با شناسایی ظرفیت‌های اقتصادی، زمینه بهره‌گیری از آنها مهیا شود و در چارچوب ستاد اقتصاد مقاومتی، الگوهای اجرایی طراحی و عملیاتی شوند.
به باور او در حال حاضر دامن زدن به مشکلات، راهی به‌جایی نمی‌برد. تنها با نگاه تحولی در همه ابعاد و ارائه راه‌حل، قادر به گذر از پیچ‌وخم‌های اقتصادی امروز هستیم.
تهیه سند راهبردی تولید و سرمایه‌گذاری با مشورت بخش خصوصی
محسن رضایی، دبیر شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا از فعالان اقتصادی به‌عنوان مجاهدان صحنه نبرد اقتصادی یاد کرد و با بیان اینکه امروز اقتصاد ایران پیچیده شده و پرداختن به آن نیازمند استراتژی است، گفت: بهترین راه، شتاب دادن به روند بهبود اقتصاد است. هرچند باید توجه داشت که بیشترین خطر از طرف اقتصاد، ایران را تهدید می‌کند. برای همین باید با رویکردی متفاوت مشکلات اقتصاد را برطرف کنیم.
او ایجاد کنسرسیوم‌ها را حریف مشکلات بزرگ اقتصادی دانست و ادامه داد: کسب‌وکارهای کوچک مدام در معرض تهدید هستند. بنابراین لازم است کنسرسیوم‌هایی در بخش‌های مختلف اقتصادی شکل دهیم. علاوه بر این، دولت و حاکمیت باید امنیت سرمایه‌گذاری را مهیا کنند؛ هیچ اقدامی مهم‌تر از این نیست. در گام بعدی باید سند راهبردی تولید و سرمایه‌گذاری را تهیه و نهایی کنیم. این اقدام هم باید با مشورت بخش خصوصی انجام شود.
در پایان این مراسم از مدیران برگزیده جهادی کشور در سال ۱۴۰۲ تقدیر شد.
