اتحادیه اروپا در واکنشی جدی به ادغام بزرگ مارس (مالک برندهایی چون M&Ms، اسنیکرز و وiskas) با کلانووا (دارنده‌ی پرینگلز و پاپ‌تارت)، نسبت به افزایش قدرت بازار و احتمال بالا رفتن قیمت محصولات مصرفی برنددار هشدار داده است؛ این پرونده اکنون زیر ذره‌بین نهادهای ضدانحصار در بروکسل قرار گرفته است.
به گزارش دنیای برند، ادغام شرکت مارس (Mars)، مالک برندهای شناخته‌شده‌ای مانند M&Ms، اسنیکرز و وiskas، با شرکت کلانووا (Kellanova) که تولیدکننده محصولات محبوبی مانند پرینگلز (Pringles) و پاپ‌تارت (Pop-Tarts) است، معامله‌ای تاریخی به ارزش حدود ۳۶ میلیارد دلار را رقم زده است. این ادغام یکی از بزرگ‌ترین اتفاقات صنعت خوراکی و تنقلات در سال‌های اخیر محسوب می‌شود که توجه بسیاری از ناظران بازار و رگولاتورهای اتحادیه اروپا را به خود جلب کرده است.
در تازه‌ترین موضع‌گیری، نهاد ضدانحصار اتحادیه اروپا به صراحت هشدار داده که این ادغام می‌تواند باعث افزایش قدرت چانه‌زنی مارس در مذاکرات با خرده‌فروشان شود و در نتیجه قیمت‌های مصرف‌کننده برای محصولات برنددار بالاتر برود. این مسئله در شرایطی مطرح می‌شود که تورم جهانی به ویژه در بخش مواد غذایی، فشار زیادی بر سبد خرید خانوارهای اروپایی وارد کرده است.
از دیدگاه ناظران اتحادیه اروپا، در حال حاضر هر دو شرکت مارس و کلانووا در بخش‌های متعددی از بازار خوراکی‌های بسته‌بندی شده، سهم قابل توجهی دارند و برندهایشان به نوعی برای مصرف‌کنندگان «کالای ضروری» به حساب می‌آیند. ترکیب این برندها زیر یک سقف، باعث می‌شود شرکت جدید از قدرت بیشتری برای تعیین قیمت‌ها و شرایط همکاری با فروشگاه‌ها و خرده‌فروشان برخوردار شود. این مسئله می‌تواند منجر به محدود شدن رقابت و افزایش بهای نهایی محصولات شود که پیامد مستقیم آن، فشار مضاعف بر مصرف‌کنندگان است.
برخی از خرده‌فروشان اروپایی نیز نگرانی‌های خود را در این زمینه ابراز کرده‌اند و گفته‌اند که در صورت افزایش قیمت‌ها از سوی مارس، آنها چاره‌ای جز پذیرش این شرایط نخواهند داشت، زیرا محصولات این برندها جزو کالاهایی هستند که مشتریان انتظار دارند همیشه در دسترسشان باشد. به همین دلیل، این فروشندگان از افزایش بی‌رویه قیمت‌ها نگرانند و ترس دارند که بازار به سمت انحصار و کمبود رقابت سوق داده شود.
ترزا ریبِرا (Teresa Ribera)، رئیس بخش ضدانحصار کمیسیون اروپا، در بیانیه‌ای تأکید کرده است:
«با توجه به اینکه قیمت‌های مواد غذایی به دلیل تورم همچنان در اروپا بالا باقی مانده است، بسیار مهم است که این ادغام موجب افزایش بیشتر هزینه سبد خرید خانواده‌ها نشود.»
کمیسیون اروپا برای بررسی دقیق این معامله مهلتی تا پایان اکتبر ۲۰۲۵ تعیین کرده است تا تصمیم نهایی خود را درباره تایید یا رد این ادغام اعلام کند. در صورت تشخیص خطرهای رقابتی، ممکن است مارس مجبور شود برخی از دارایی‌ها یا برندهای خود را واگذار کند یا معامله را به کل متوقف نماید.
این روند تحت عنوان «بررسی عمیق ضدانحصار» نشان می‌دهد که اتحادیه اروپا با دقت بالا بر بازار محصولات مصرفی برنددار نظارت می‌کند و سعی دارد تعادل بین منافع شرکت‌ها، فروشندگان و مصرف‌کنندگان را حفظ کند.
این ادغام در شرایطی مطرح شده است که در سال‌های اخیر بازار محصولات برنددار در حوزه‌های مختلف مانند شکلات، شیرینی‌جات، غلات صبحانه، نوشیدنی‌های گازدار و دسرهای یخ‌زده شاهد تمرکز شدید قدرت در دست چند شرکت بزرگ بوده است. مارس، نستل، پپسی‌کو و چند شرکت چندملیتی دیگر بیشترین سهم بازار را در این بخش‌ها به خود اختصاص داده‌اند که موجب افزایش نگرانی‌ها درباره انحصار پنهان و کاهش رقابت سالم شده است.
برخی تحلیلگران بر این باورند که ترکیب این برندهای بزرگ تحت مدیریت واحد، می‌تواند باعث افزایش قیمت‌ها و کاهش انتخاب‌های متنوع برای مصرف‌کنندگان شود. این موضوع به ویژه در دوره‌ای که قدرت خرید خانوارها کاهش یافته، اهمیت زیادی دارد و می‌تواند فشارهای اقتصادی را بر طبقات مختلف جامعه بیشتر کند.
از سوی دیگر، از دیدگاه مارس، این ادغام فرصتی برای بهره‌برداری از هم‌افزایی برندها و افزایش کارایی در زنجیره تامین و بازاریابی است. این شرکت معتقد است با این همکاری، می‌تواند محصولات متنوع‌تر و بهتری را به بازار عرضه کند و رقابت را در سطح جهانی تقویت نماید. با این حال، رگولاتورها و برخی ناظران بازار معتقدند که نباید این همکاری به بهایی گزاف برای مصرف‌کننده تمام شود.
همچنین، این پرونده نمونه‌ای از چالش‌های بزرگ پیش روی نهادهای رگولاتوری در دنیای امروز است؛ جایی که شرکت‌های چندملیتی قدرتمند، با حجم بالای برندهای محبوب و متنوع، می‌توانند بازار را به سرعت تغییر دهند و تعادل رقابتی را به هم بزنند. بنابراین، وظیفه نهادهای ضدانحصار بیش از پیش حساس و پیچیده شده است.
اتحادیه اروپا با این اقدام می‌کوشد مطمئن شود که ادغام مارس و کلانووا نه تنها به نفع شرکت‌ها باشد، بلکه به بازار رقابتی، فروشندگان مستقل و به ویژه مصرف‌کنندگان نیز آسیب نرساند. این بررسی‌ها می‌تواند الگویی برای برخورد با ادغام‌های بزرگ در سایر حوزه‌ها و مناطق جغرافیایی باشد.
در نهایت، باید منتظر ماند و دید تصمیم کمیسیون اروپا چگونه بر آینده بازار خوراکی‌های برنددار تاثیر خواهد گذاشت و آیا مارس مجبور به انجام اصلاحات در ساختار کسب‌وکار خود خواهد شد یا این ادغام با تمام ظرفیت‌هایش اجرایی خواهد شد. اما آنچه واضح است، این است که قدرت برندها امروز بیش از هر زمان دیگری در مرکز توجه رگولاتورها و مصرف‌کنندگان قرار گرفته است.
منبع: رویترز
