در یکی از مهمترین پروندههای حقوقی سالهای اخیر حوزهٔ حریمخصوصی دیجیتال، برند واتساپ زیرمجموعهٔ برند متا موفق شد در دادگاه فدرال آمریکا حکم ممنوعیت دائمی فعالیت شرکت اسرائیلی NSO Group علیه کاربران خود را دریافت کند. این حکم که نتیجهٔ شش سال پیگیری حقوقی است، عملاً درهای پلتفرم واتساپ را برای همیشه به روی نرمافزارهای جاسوسی NSO میبندد؛ هرچند قاضی با تصمیمی غیرمنتظره، میزان جریمهٔ این شرکت را از ۱۶۷ میلیون دلار به حدود ۴ میلیون دلار کاهش داد.
به گزارش دنیای برند، پروندهای که از سال ۲۰۱۹ میلادی آغاز شد، امروز با حکمی تاریخی به سود برند واتساپ پایان یافت. ماجرا به زمانی بازمیگردد که شبکۀ پیامرسان واتساپ اعلام کرد بیش از ۱,۴۰۰ کاربر این پلتفرم ـ از جمله روزنامهنگاران، فعالان حقوق بشر و دیپلماتهای خارجی ـ هدف حملهای سازمانیافته از سوی شرکت اسرائیلی NSO Group قرار گرفتهاند. طبق مستندات ارائهشده، NSO از طریق شکافی در سرویس تماس واتساپ، بدافزار معروف خود Pegasus را روی دستگاههای iPhone و Android نصب کرده بود.
در پی افشای این عملیات، برند متا (مالک واتساپ) شکایتی چنددهصفحهای علیه NSO در دادگاه فدرال کالیفرنیا مطرح کرد؛ شکایتی که زمینه را برای نخستین تقابل مستقیم میان یک شرکت فناوری آمریکایی و سازندهی بینالمللی نرمافزار جاسوسی باز کرد. هیأت منصفه در رأی اولیه، NSO را به پرداخت ۱۶۷ میلیون دلار خسارت محکوم کرد.
اما روز جمعه ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵، قاضی فیلیس همیلتون پس از بررسی مجدد پرونده اعلام کرد که “شواهد کافی برای اثبات رفتار فوقالعاده شنیع و عمدی شرکت NSO وجود ندارد”، از همین رو نسبت «خسارت تنبیهی» را به ۹ به ۱ کاهش داد و عدد نهایی جریمه را به حدود ۴ میلیون دلار رساند. همیلتون همزمان اعلام کرد حکم «injunction دائمی» (ممنوعیت همیشگی فعالیت و هدفگیری کاربران واتساپ) همچنان به قوت خود باقی است و «هیچ شرکت یا نهادی وابسته به NSO حق دسترسی یا حمله به اکوسیستم واتساپ را ندارد.»
در بیانیهای که توسط ویل کاثکارت (Will Cathcart)، مدیر واتساپ، منتشر شد آمده است:
«این حکم، جاسوسساز NSO را برای همیشه از هدفگیری واتساپ و کاربران جهانی ما منع میکند. ما از تصمیم دادگاه استقبال میکنیم؛ تصمیمی که پس از شش سال مبارزهٔ حقوقی برای پاسخگو کردن NSO و دفاع از اعضای جامعهٔ مدنی صادر شد.»
کاثکارت در ادامه تأکید کرده که پیگیری این پرونده بخشی از تعهد برند متا نسبت به تقویت استانداردهای جهانی حریم خصوصی و امنیت کاربران است.
NSO Group در بیانیۀ جداگانهای ضمن «احترام به رأی دادگاه»، اعلام کرد در حال بررسی مسیرهای حقوقی جایگزین است و تأیید کرد که در حال ورود به مرحلهٔ نهایی واگذاری سهام به سرمایهگذاران آمریکایی است. سخنگوی این شرکت افزود:
«محصولات ما تنها برای استفاده از سوی نهادهای دولتی در زمینهی مقابله با تروریسم طراحی شدهاند و ما همواره در برابر هرگونه سوءاستفاده پاسخگو خواهیم بود.»
با این حال، کارشناسان امنیت سایبری این رویکرد دفاعی را ناکافی میدانند. بهگفتهٔ یکی از تحلیلگران مرکز Citizen Lab کانادا، این حکم «نقطهٔ عطفی برای محدودسازی تجارت جهانی spyware ها» خواهد بود و دیگر نمیتوان شرکتهایی چون NSO را تحت عنوان «تأمینکنندهٔ امنیت» از پاسخگویی در برابر قوانین حریم خصوصی معاف کرد.
به باور بسیاری از ناظران، پیروزی واتساپ در این پرونده نهتنها به بستری امنتر برای بیش از ۲ میلیارد کاربر این اپلیکیشن منجر میشود، بلکه پیامی آشکار به کل بازار نرمافزارهای نظارتی ارسال میکند:
«امنیتِ دیجیتال حالا، خود یک برند است.»
این حکم تاریخی در حالی صادر میشود که جهان فناوری همچنان میان دو مرز نازکِ امنیت ملی و حریم فردی سرگردان است؛ و برای برندهایی مانند واتساپ، هر میلیون دلار هزینه، بهایی برای خرید اعتماد عمومی بهشمار میآید.
