برند دیزنی و برند یونیورسال با شکایت حقوقی علیه Midjourney، جنجال نقض گسترده کپی‌رایت را وارد فاز تازه‌ای کردند؛ امری که جایگاه این غول‌های صنعت سرگرمی را در حفاظت از دارایی‌های فکری و هویتی‌شان، در برابر چالش‌های فناوری هوش مصنوعی به نمایش می‌گذارد.
به گزارش دنیای برند، برند دیزنی (Disney) و برند یونیورسال (Universal) با ثبت یک شکایت حقوقی جدید در دادگاه فدرال لس‌آنجلس علیه Midjourney، بار دیگر محوریت حفظ حقوق مالکیت معنوی را در مقابل فناوری‌های نوظهور هوش مصنوعی به کانون توجه رسانه‌ها و فعالان صنعت سرگرمی آوردند. این دعوی که توسط شرکت‌های مادر هر دو برند – Walt Disney و Comcast’s Universal – پیگیری می‌شود، سرویس تصویرساز مبتنی‌بر هوش مصنوعی Midjourney را به «چاه بی‌پایان سرقت آثار» و «سوءاستفاده عمدی و محاسبه شده از محتواهای اختصاصی» متهم می‌کند.
در این دادخواست آمده است که Midjourney بدون کسب هیچ‌گونه اجازه رسمی و با نقض صریح قوانین کپی‌رایت، اقدام به استخراج، بازتولید و توزیع بی‌شمار تصاویر شخصیت‌های محبوب درخشان‌ترین آثار این دو برند کرده؛ از جمله دارث ویدر (Darth Vader) از مجموعه «جنگ ستارگان» (Star Wars)، السا (Elsa) از «یخ‌زده» (Frozen)، مینیون‌ها از «من نفرت‌انگیز» (Despicable Me)، یودا با لایت‌سیبر، بارت سیمپسون، مرد آهنی مارول، باز لایتر، اژدهای سری How to Train Your Dragon و شخصیت‌هایی چون شرک و پو از «پاندای کونگ‌فوکار».
بر اساس ادعای شاکیان، Midjourney حتی در برابر درخواست صریح شرکت‌ها برای پایان دادن به نقض حقوق و اتخاذ تدابیر فنی جهت ممانعت از تولید و انتشار تصاویر جدید، اقدامی بازدارنده انجام نداده و روند ارتقای سرویس خود برای ارائه تصاویر دست‌کاری شده با کیفیت بالاتر را ادامه داده است. در مستندات دعوا تصریح شده است: «Midjourney نه تنها آثار حق نشر را تصاحب و متاثر از آنها اقدام به بازتولید و توزیع تصاویر (و به‌زودی ویدیوها) می‌کند، بلکه حتی یک ریال در خلق این کاراکترها سرمایه‌گذاری نکرده است. این سرویس نمونه بارز یک سوءاستفاده‌کننده رایگان محتوا و چاهی بی‌پایان از سرقت آثار شناخته می‌شود.»
هراس شرکت‌های فیلم‌سازی از ادامه این روند تا جایی است که درخواست صدور دستور توقف فوری (preliminary injunction) جهت منع هرگونه بازتولید و عرضه سرویس بدون ابزارهای محافظتی علیه نقض کپی‌رایت را نیز لحاظ کرده‌اند. همچنین، پیگیری دریافت خسارت مادی و معنوی از Midjourney در این شکایت مطرح شده است.
واکنش مسئولان حقوقی این برندها نیز جالب توجه است؛ Horacio Gutierrez، معاون ارشد حقوقی دیزنی، تاکید دارد که «برند دیزنی با وجود خوش‌بینی به پتانسیل‌های خلاقانه هوش مصنوعی، هیچ‌گونه چشم‌پوشی بر نقض حقوق مالکیت معنوی را حتی توسط شرکت‌های فناورانه نمی‌پذیرد؛ دزدی، دزدی است.» Kim Harris، قائم‌مقام بخش حقوقی NBCUniversal، نیز هدف این دعوی را دفاع از تلاش هنرمندان و سرمایه‌گذاری کلان شرکت در تولید محتوای الهام‌بخش عنوان کرده است. انجمن صنعت فیلم آمریکا (Motion Picture Association) هم حمایت کامل خود را از این پیگیری حقوقی اعلام و محافظت قوی از کپی‌رایت را اساس بقای صنعت خلاقانه هالیوود دانسته است.
در مقابل، اشاره شده است که Midjourney که از سال ۲۰۲۱ فعالیت رسمی خود را آغاز کرده و زیر نظر David Holz اداره می‌شود، از تصاویر اینترنتی بدون کسب اجازه گسترده برای آموزش مدل خود بهره برده و فقط در سال گذشته با فروش اشتراک‌های پولی تا ۳۰۰ میلیون دلار درآمد داشته است. این نخستین بار نیست که Midjourney با چنین اتهامی مواجه است؛ پیشتر، یک قاضی فدرال اجازه داد شکایت گروهی از ده هنرمند آمریکایی علیه این پلتفرم و Stability AI به‌دلیل برداشت و ذخیره آثارشان بدون مجوز ادامه یابد.
افزون بر این، موجی از دعاوی حقوقی مشابه از سوی ناشران، هنرمندان، رسانه‌ها و صاحبان آثار موسیقی علیه شرکت‌های فناوری بابت استفاده غیرمجاز از محتوای دارای کپی‌رایت در آموزش هوش مصنوعی‌های بزرگ در جریان است. موسس Midjourney نیز در مصاحبه‌ای با Forbes در سال ۲۰۲۲ اذعان کرده بود که «امکان اخذ اجازه برای صد میلیون تصویر از سراسر اینترنت وجود ندارد.»
هم‌اکنون نحوه مواجهه برند دیزنی و برند یونیورسال با چالش‌های مالکیت معنوی در عصر هوش مصنوعی، نقشه راهی برای دیگر بازیگران صنعت سرگرمی و فناوری رقم خواهد زد؛ رقابتی که فراتر از دادگاه، به هویت و تداوم برندهای محبوب در جهان دیجیتال گره خورده است.
منبع: رویترز
