دو سناتور برجسته آمریکایی خواستار تحقیقات کمیسیون تجارت فدرال (FTC) درباره تصمیم برند اسپاتیفای برای افزایش قیمت اشتراکهای تجمیعی شدهاند؛ اقدامی که نه تنها بدون رضایت کافی کاربران صورت گرفته، بلکه به ادعای آنها، منجر به کاهش حقوق مالی هنرمندان و ناشران موسیقی در سراسر ایالات متحده نیز شده است.
به گزارش دنیای برند؛ موج تازهای از انتقادها به سوی برند اسپاتیفای روانه شد؛ جایی که دو سناتور ایالات متحده یعنی مارشا بلکبرن و بن ری لوخان با ارسال نامهای به کمیسیون تجارت فدرال امریکا (FTC)، خواستار آغاز تحقیقات رسمی درباره شیوه اجرای طرح جدید اشتراک تجمیعی این برند شدهاند. آنها معتقدند اسپاتیفای بدون اطلاعرسانی شفاف و رضایت کاربران، اقدام به تبدیل اشتراکهای استاندارد خود به بستههای ترکیبی با هزینه بالاتر نموده و این مسئله خساراتی جدی به مصرفکنندگان و جامعه هنرمندان وارد آورده است.
در متن این نامه آمده: «نیت اسپاتیفای روشن است؛ کاهش حق امتیاز قانونی پرداختی به ترانهسرایان و ناشران موسیقی. این اقدام نه تنها جامعه خلاقانه موسیقی را متضرر ساخته، بلکه برای کاربران نیز پیامدهای منفی در پی داشته است.» سناتورها همچنین اشاره میکنند که قوانین فعلی امریکا به برندهایی چون اسپاتیفای اجازه میدهد در صورت تجمیع خدمات، نرخ حق امتیاز پرداختی خود به هنرمندان را کاهش دهند.
در جریان این تحول، اسپاتیفای در اسفند سال گذشته سطوح خدمات پریمیوم خود را بازتعریف کرد و برای نخستینبار دسترسی به ۱۵ ساعت کتاب صوتی را به بسته اشتراک خود افزود. همین بازطراحی، قیمت اشتراک فردی را به ۱۲ دلار و اشتراک خانوادگی را به ۲۰ دلار در ماه افزایش داد. نکته مهم اما اینجاست که کاربران تنها با اقدام دستی میتوانند از طرح جدید انصراف دهند و به سرویس قبلی بازگردند؛ فرآیندی که بسیاری آن را پیچیده یا غیراخلاقی میدانند.
این تغییرات از همان آغاز، واکنش شدید فعالان حوزه موسیقی و ناشران را بهدنبال داشت. دانیل آگیر، معاون اجرایی اتحادیه ملی ناشران موسیقی امریکا، اخیراً اعلام کرد که تنها در سال اول اجرای این سیاست، ناشران موسیقی حدود ۲۳۰ میلیون دلار متضرر شدهاند. به گفتهی کارشناسان، کاهش سهم ناشران و ترانهسرایان از درآمدهای برند اسپاتیفای، شکاف میان صنعت موسیقی و پلتفرمهای توزیع آنلاین را عمیقتر خواهد کرد.
موضوع پرداخت حق امتیاز توسط برند اسپاتیفای پیشتر نیز مورد چالش قرار گرفته بود؛ به طوری که در سال گذشته، موسسه Mechanical Licensing Collective (MLC) با طرح شکایت علیه اسپاتیفای به دادگاه فدرال امریکا، این برند را به سواستفاده از قوانین و سهم کمتر پرداختی به ناشران متهم کرد. اما این پرونده در دی ماه گذشته توسط دادگاه رد شد و دست اسپاتیفای برای تداوم مدل اقتصادی فعلی باز ماند.
با این حال، انتقادات نسبت به شفافیت برند اسپاتیفای در اطلاعرسانی به کاربران و حفظ حقوق هنرمندان افزایش یافته است. بسیاری از منتقدان بر این باورند که افزودن کتاب صوتی به بستههای پریمیوم بدون اجازه صریح کاربران، نوعی تضعیف حق انتخاب مصرفکننده است و در بلندمدت میتواند به اعتبار برند اسپاتیفای لطمه بزند.
در واکنش به این چالشها، سخنگوی برند اسپاتیفای در بیانیهای به رسانهها اعلام کرد: «ما یک ماه پیش از اجرای طرح، افزایش قیمت را به اطلاع کاربران رساندیم و امکان لغو اشتراک یا انتخاب بستههای متنوع برای هر کاربر فراهم است.» با این وجود، به نظر میرسد نگرانی سناتورها و فعالان صنعت موسیقی کمتر شده باشد؛ چرا که ابعاد اقتصادی و اجتماعی موضوع فراتر از یک اعلان ساده قرار میگیرد.
در نهایت، سرنوشت برند اسپاتیفای در مواجهه با این پرونده به تصمیم کمیسیون تجارت فدرال بستگی دارد؛ جایی که احتمال میرود سیاستهای آتی این برند در پرداخت عادلانه حق امتیاز به هنرمندان و حفظ رضایت کاربران بیش از پیش رصد شود. آنچه مسلم است، حساسیت جامعه نسبت به شفافیت برندهای بزرگی مانند اسپاتیفای در عملکرد اقتصادیشان، هر روز بیشتر میشود—و این فرصتی اساسی برای بازآفرینی اعتبار و اعتماد به برند اسپاتیفای خواهد بود.