ایمیل‌های داخلی افشا شده نشان می‌دهد که برند متا مدت‌هاست با کاهش اهمیت فرهنگی فیسبوک و خطر از دست دادن جایگاهش دست‌وپنجه نرم می‌کند؛ تا جایی که مارک زاکربرگ، مدیر این برند، حتی به راهکارهایی چون حذف کامل لیست دوستان کاربران و بازطراحی ساختار شبکه اجتماعی فکر کرده است.
به گزارش دنیای برند، با گذشت اولین هفته از دادگاه ضدانحصاری متا، اسناد ارائه‌شده توسط کمیسیون تجارت فدرال آمریکا (FTC) تصویر دقیق‌تری از چالش‌های درونی این برند برای حفظ جایگاه فیسبوک در فرهنگ عمومی جهان به نمایش گذاشت.
در ایمیل‌هایی از سال ۲۰۲۲، مدیران برند متا به دغدغه کاهش روزافزون اهمیت فرهنگی فیسبوک اذعان کرده و درباره آینده آن و راهکارهای افزایش محبوبیتش به بحث پرداخته‌اند.
در سال ۲۰۲۵، این چالش همچنان پابرجاست. مارک زاکربرگ، مدیرعامل برند متا، در تماس مالی مربوط به سه‌ماهه چهارم این شرکت در ژانویه امسال اعلام کرد که قصد دارند با بازگشت به «فیسبوک کلاسیک» جایگاه فرهنگی فیسبوک را احیا کنند. یکی از راه‌حل‌های پیشنهادی برای این مشکل نیز راه‌اندازی مجدد بخش «دوستان» (Friends) در اپلیکیشن فیسبوک بوده است.
در مجموعه‌ای از پیام‌های ایمیلی متعلق به آوریل ۲۰۲۲ که در روند دادگاه به‌عنوان مدرک ارائه شد، زاکربرگ نگرانی خود را درباره ساختار و فرمت قدیمی بخش دوستان فیسبوک ابراز کرده بود؛ موضوعی که به‌زعم او موجب شده سایر پلتفرم‌ها با محوریت مدل «دنبال کردن» (Following)، محبوبیت بیشتری بین کاربران پیدا کنند.
زاکربرگ حتی حذف کلیه دوستان فعلی کاربران و آغاز دوباره از صفر را هم مطرح کرده بود.
نمونه‌هایی از نکات کلیدی مطرح‌شده توسط مارک زاکربرگ در ایمیل‌ها شامل این موارد است:
نگرانی درباره کاهش جایگاه فرهنگی فیسبوک
او نوشته:
«می‌خواهم مطمئن شوم چشم‌اندازی منحصربه‌فرد برای اپ فیسبوک داریم تا بتواند در بلندمدت رشد پایداری تجربه کند. حتی با وجود اینکه میزان تعامل با اپ فیسبوک در خیلی جاها ثابت مانده، حس می‌کنم اهمیت فرهنگی آن به‌سرعت رو به کاهش است و نگرانم که این موضوع نشانه مشکلات اساسی‌تری در آینده باشد. حتی اگر اینستاگرام و واتساپ وضعیت خوبی داشته باشند، اگر فیسبوک دچار ضعف شود آینده شرکت زیر سؤال می‌رود.»
«به نظرم باید ساختار اجتماعی (graph structure) فیسبوک را برای تقویت جایگاه فرهنگی و دست‌یابی به مسیر پیشرفت بلندمدت نوسازی کنیم.»
«لازم است استراتژی‌ای تدوین کنیم که هیچ‌یک از سرویس‌های ما صرفاً نقش ذخیره برای دیگری را نداشته باشد و هیچ‌کدام به‌طور غیرمنطقی محدود نشوند. اکنون اینستاگرام وضعیت خوبی دارد اما فیسبوک نه؛ بنابراین باید راهی منطقی برای آینده فیسبوک پیدا کنیم.»
نگرانی درباره ساختار قدیمی دوستان در فیسبوک
زاکربرگ خاطرنشان کرده:
«فیسبوک مفهوم دوستی را مال خود کرده، پس اگر بتوانیم این ساختار را به‌روز کنیم و آن را به بخش مرتبط‌تری از زندگی مردم در دهه ۲۰۲۰ تبدیل کنیم، می‌تواند راه مناسبی باشد.»
«در حال حاضر، دوستی در فیسبوک چندان جذاب نیست؛ اولین دلیل اینکه بسیاری از لیست‌های دوستان قدیمی و نه‌چندان مرتبط هستند. دوم اینکه درخواست دوستی پروسه‌ای سنگین و زمان‌بر است و همین موضوع حل مشکل را سخت‌تر می‌کند. اغلب وقتی با فردی آشنا می‌شوم یا به کسی علاقه‌مند می‌شوم ترجیح می‌دهم ابتدا او را دنبال کنم و نه اینکه منتظر تأیید دوستی بمانم. از سوی دیگر، چون فیسبوک هم جایگاه فرهنگی سابقش را ندارد، اضافه کردن افراد جدید به دوستان حتی سنگین‌تر از قبل به‌نظر می‌رسد.»
«احساس می‌کنم جایگاه فرهنگی اپ فیسبوک به شدت به ساختار دوستان آن گره خورده و ساختارهای دیگر مثل دنبال‌کردن (Follow) در اینستاگرام و توییتر، الگوریتم تیک‌تاک یا جوامعی مثل Reddit و Groups مسیر بهتری را پیش گرفته‌اند.»
راهکارهای پیشنهادشده
زاکربرگ نوشته:
«امروز همه شبکه‌های اجتماعی مدرن بر اساس دنبال‌کردن ساخته شده‌اند، شاید فیسبوک هم صرفاً به دلیل عدم پذیرش این نوآوری بنیادین حالا قدیمی به نظر می‌رسد. راه‌حل ممکن این است که به‌طور کلی ساختار دنبال‌کردن را جایگزین دوستی کنیم؛ نه فقط برای حساب‌های عمومی، بلکه حتی برای حساب‌های خصوصی هم همین ساختار را پیاده‌سازی کنیم و شاید حتی مفهوم لایک صفحات را هم حذف کنیم.»
به گزارش تک‌کرانچ، یک ایده رادیکال – البته شاید عجیب – این است که گراف دوستان همه کاربران را پاک کنیم و آن‌ها را مجبور کنیم دوباره از نو بسازند. طبیعتاً این کار با ریسک بالایی همراه است چون ممکن است خیلی‌ها تمایل به بازسازی لیست دوستانشان نداشته باشند یا تعامل‌شان کمتر شود. بنابراین، اگر بخواهیم چنین کاری بکنیم باید ابتدا به صورت آزمایشی و در کشوری کوچک اجرا کنیم تا مطمئن شویم تأثیر مثبتی دارد. به نظرم تنها با اقداماتی به این وسعت می‌توان اتفاق بزرگ رقم زد و راه‌حل‌های کوچک تأثیر معناداری نخواهند داشت.
